Karvani-TV Besa-Fahredin Shehu
Poetry is the Act of crystallizing the Fluid of Soul into Word---Poezia është akt i kristalizimit te fluidit shpirtëror në fjalë ©Fahredin Shehu
Saturday, March 31, 2007
Sunday, March 25, 2007
Nga Libri KUN-Bëhu
Si Sirati Qyprinë me frikë mos të bi në vorbull
Dashet kurban më shpëtuan me shpirtërat
E tyre më bartnin ma flatra engjëllore
Me tinguj magjepsës aromë ambre më shoqëruan
Më sollën tek njerëzit të zbuloj të zitë djallëzore
Shoqërimi me ta kishte shije xhehenemi dhe kundërmonte
Të ligat e thurura tapiseri shumëbojëshe dhe e brishtë
Me lotë i shpërlava plagët e tyre të padukshme
Pa dhembje o të verbuar ishin o me flamë kundërmimin
fare nuk e ndjenin qelbësirë nga sjellja djallëzore
e desha t'i shëroj duke ravguar si jetim
i cili kot kërkonte një skut të ngrohtë shumë kot
pastaj këndova lutjen e Isaut o Zot
mëshiroji se nuk dinë se cka bëjnë ndihmoji Zot
me shije të idhët dola lotët kapërdiva si pika cianidi
zemrën helmova desha një tjetër huva ta marr
ajo ndahej dysh si qielli në natën e bekuar
shqyhej pamëshirëshëm nga dëshprimi pelin i idhët
kokën ktheva në anën tjetër tek engjejtë më shoqëronin
në shpinë duke mbajtur samarin e kujtesës së pamëshirëshme
kapërceva njeriun tek shpirti mysafirë i largët
më gostiti me pakuptim të gjendjes dhe vizione hyjnore
më dha të kuptoj vetëm veten arritje e madh ishte kjo
kur desha dashurinë ta kuptoj më shikoi thellë në sy
pa rrugëtimin gjarpëror të jetës me disa luftëra
me dashuri dhe përjetime ëndërrore për vdektarin e rëndomtë
nga kjo më ra të fikur si një puhizë fryn në zgavrat e hundës
aromë akacie ndjeva spermën ma thithte kjo dëshmi
dhe nuk më la se nuk më la dashurinë ta kuptoj
prandaj i dehur jam me dashuri mendja më turbullohet
vetëm me këngën e frymës pikturon hartën e hijes së madhe.
Loti më ra nga malli i dashurisë
Jo vetëm kur me sulmuan frikë kishin
Si qenë të tërbuar shpirtin ma shkartuan
Por nga dhembshuria për shpirtërat e lënduar
Që soseshin me vuajtje sikur trupi i huaj
Mendonin se shpirti im lëndohej si këmba
Nga guraleci shëtitës në këpucë
Shpirti im soset me kënaqësitë e lojs sime
Kur i këndoj suksesit strofën e zemrës
Si nuse me velo të kurorëzohet princeshë e javës
Pastaj me mall kujton tingullin e lotit
Të rënë nga shkëmbi në telat e ajrit harpë
Këngën engjëllore duke përcjellur si maestro
E t'i deh myshqet kur lirojnë frymën e fundit
Ndoshta do ta gjej vendin ta qetësoj këtë engjëll
Që rrënkon si jetim në skutin e huaj
Me lotë lag fytyrën e vet dhe petkun e babait surogat
Nga gëzimi t'i ngroh eshtrat e akullta
Me cipën e zjarrtë të zemrës që përkdhel
Ballin puth një yll të lind në mes të shndërris
Kujtesat e tmerrshme t'i djeg e shkrumb t'i bej
Dua ta kepus perin e marimangës e ta shoh si bie
Fshehtësinë ta zbuloj mikun ta takoj
T'ia kulloj vajin tek kullon si lëng shege
Në buz te çarë ta shëroj zellshëm si melhem
T'ia dëftoj plagën e shpirtit tek kullon si lavë
Djeg gjelbërimin e hareshëm të valleve tona
Por nuk mundet sepse do të këndojmë dhe dojmë si të çmendur
U derdh kupëza si shegë e pjekur
Rubinet feksin rrezen e agut
Për asgjë tjetër vend nuk ka më
Pos farës së diellit
Të mbij si kalli shumëbojësh
Përhape kundërmimin parajsor
O parfum i dashurisë hyjnore
Tek pikon me bulë të yndyrëshme
Nga fortësia lëkurat përcëllon
Dhe mbetesh si kujtesë e puthjes së parë
U derdha si kupëza e rubintë
Gjak nuk ka më për betejat e kota
Veç aromë shpirti këndshem erëmon
E trupi bojdiset me ngjyrat e ylberit
Si engjëll merr rrugën e shtegëtimit
Pastaj bëhet atë që mendja dot s'e kupton
Dëgjo çka të thotë Fahredini
Lutjen në çdo frymëmarrje e frymëqitje
Dëgjo ushtimën e zemrës tek çahet
Si vulkani lavën valë liron
Junus Emre më mësoi
Mendimet e errëta dhe brengat t'i flaki
Se mashkullit dashuria i duhet
Tek atëhere mund dervish të bëhet
Fahredini më mësoi
Ta flak veten këmishë gjarpëri
Sundus jeshil parajsor do të veshë
Tek atëherë engjëll mund të bëhesh
Dhe atë që mendja dot s'e kupton
E dashuri i thonë
Dashuri i thonë...
Prinderve te mi
Ju kërkonit mjek
Plaget t'ju shëroj si shaman
Me barëra e më yshtura prore
Unë u bëra njeri teurg më thonë
E jo diestar bazaresh që fryen në ujë
Unë shëroj sëmundje engjëllore
Këtë sëmundje tuajen që e trashëgoj
Asaj sëmundje dashuri i thonë
Dhe jo vetëm për njëri por edhe
Për engjëll bimë shtazë mineral
O për çdo krijesë të Allahut
Të dukshme dhe të padukshme
Betohem çdoherë me emrin e Tij më të madh
Elhamdulillah
Pjeshkat
Shtëllunga pembe në maje të kodrës
Nga largësia ma çon aromën hedije
Gjaku më sillet rrëmbyeshëm
Pranverë është si zgjimi në mëngjes me erekcion
Lëkura më rrënqethet e me bëhet
Si myshqet jeshile në pullaz me rrasa
Pështyma nga dëshira si jargë kërmilli
Më bëhet sërish me të njetën shije
Pas më shumë muajsh atje frutet
U poqen si gjinjtë e virgjër të gatshme
Ta ledhatojnë faqen time pushe
Nxehtë është djersa më përvlon
Desha të haj e flas përnjëherë
Kafshova farën gur nuk ishte
E gjuajta pas shpine derisa
Frutin e hëngra gjak e bëra
Kumbullat
Kumbullat çelën
Me frymë u mbusha sërish
Këtë aromë veç ajo e ka
Çdogjë tjetër e huaj le të të duket
Sëbashku do të presim
Petalet të bijnë natën që erret
Mbi pullaz si fjolla të duket
Këtë bukuri veç ajo e ka
Netët kaluan
Bulat jeshile frute të tharta
Me libër me të tek rrinim
Çdogjë tjetër e huaj na dukej
Këtë kënaqsi vetëm këtu e gjetëm
Kalimtarët etjen e shuajn të habitur
Nuk na penguan të mos i shohim
Çdogjë tjetër dukej aftimë
Fshehtësia
Bulë shiu fëmijë flake
Shëron buzën time të çarë
Nga malli i saj gjak kullon
Si torkulli diellor verën kosmike
Deh shpirtërat e molisur
Si pelegrin sakral
Në vapë kërkojnë lumturinë
Shuajn etjen për Perendinë
Bule shiu ruan fshehtësinë
Në dritë të fshehur si dëshirë e përgjumur
Gjarpëri kulaç tek zgjohet
Në degë fiku të mbështjellur si qafore
Dëshmon suksesin zgjohet si kundalini
Derisa unë alivanosem nga lodhja
Sjell mullarin grurin e artë bluaj
T'i ngop lukthet e uritura të epshit të tyre.
Habia
Nervat vallën hedhin
Tinkturë valeriane
Dhëmbët buzët i kafshojnë
Tetor, 1995
Rahovec
Kënga e vjetër e zemrës sime
Ti ec si vale e qetë
Dhe çdo çast sjell diç të re
A erdhe sot ta zbulosh dhuntinë e ditës
Pasi u zhduk Venera në qiellin e errët
Që si plak i urtë viziton tempullin e vjetër
Dhe çdo ditë atje zbulon tmerrin e vet
Si zog shtegëtar
Mendon se këtu do të humbesh
Por era trupin ta zbuloi
Që di koha në qelbësire ta shndërroj
Pastaj si pluhur ta bart në pakufi
Nëse vjen ta kërkosh veten
Ose të më shfaqesh si vegim drangoi
Këtu dielli nxeh
Njëjte si në tokë
Eja se të pres
9 gusht 1995 Rahovec
Friday, February 23, 2007
NJERIU NDËRMJET...
Qëndrimi në këmbë “Qiyyam”, pozita e malit (Ta Dasana) në Yoga, dhe “Kthimi në mal të Tai Chi Chuan-it”, janë themeli i çdo qëndrimi. Ky qëndrim i vë në funkcion shputat, këmbët dhe kurrizin. Dobitë e trupit janë të shumëta, mendja vehet në kontroll gjatë relaksimit në këtë pozitë, shikimi përforcohet duke u fokusuar në dysheme, muskujt e epërm dhe të poshtëm të shpinës çlirohen. Qendrat e epërme dhe të ulëta të trurit unifikohen, duke i shërbyer të njëjtit qëllim. Me këmbë në tokë dhe kokën kah qielli, kjo tregon për rëndësinë sakrale të njeriut, ndërsa vija vertikale është esencë e çdo religjioni.
Qëndrimi “Ruku”, i njohur si lakimi i shpinës (shih. pozitën e dytë, që korrespondon me germën arabe “Dal” - D). Me një lakim të këtillë, pasi të gjitha nervat janë ta kanalizuara nëpërmjet kurrizit, nëse ky është i shëndoshë, atëherë i tërë trupi dhe shpirti është i shëndoshë.
Edhe “ayurveda” edhe hadithet e Muhamedit rekomandojnë nanën. “Tulasi” (mentha e thënë në sanskritisht), ndihmon në frymëzim, pastrimin e mendjes dhe arritjen e koncentrimit në meditim; ndërsa në Qur’an (55:12) përmendet “Reyhan” si bimë e xhenetit dhe fjala “Reyhan” rrënjën e ka nga “Ruh” domethënë “shpirt”.
Wednesday, January 10, 2007
Daut Demaku-komenti per romanin NEKTARINA
NËSE DI TË GËZOHET
SOT LE TË GËZOHET LËTËRSIA SHQIPE
Unë do të flas pak për romanin NEKTARINA të Fahredin Shehut
Por, më falni, në fillim dua t'i them dy-tri fjalë për autorin.
E di se shumica e madhe do të ma shohin për të madhe dhe do të të thonë është tepër, nuk ka qenë dashtë të flitet kështu.
Pse?
Sepse unë mendoj se Rahoveci mund të shndërrohet në qendër kulturore të Kosovës pikërisht duke iu falënderuar Fahredin Shehut.
Në ambientin tonë, në mentalitetin tonë, në vlerën e gjykimeve e vlerësimeve tona, gjithnjë në bazë të paradigmave të vjetra rroli i individit është nënçmuar, rroli i individit është nënvlerësuar, rroli i individit është shkrirë në vlerën mashtruese të quajtur popull.
Populli asnjëherë nuk ka bërë asgjë. Populli e han shtetin.
Individi është ai që e çon botën përpara. Individi i fuqishëm është forca motorike që e vë në lëvizje mekanizmin amorf të quajtur popull.
Amerika është prodhuese e dëshmive për këto konstatime. Në Amerikë nuk ka firma me emrin Përparimi, Ardhmëria, Progres e pollavra të tjera komuniste. Atje firmat e mbajnë emrin e individit si Ford, Douglas, Johnson etj., sepse individi është bartës i kthesave dhe krijues i mrekullive që masa amorfe ( e quajtur popull) i kopjon, i riprodhon dhe i shfrytëzon rezultatet e individit.
Cilat zbulime i bëri populi e cilat individi? Populli asnjë, individi të gjitha.
Rahoveci, prandaj, është në rrugë të mirë të bëhet qendër kulturore e Kosovës, gjithnjë në krahë të fuqisë krijuese të Fahredin Shehut.
Por, këtë mundësi, si shumë qendra të tjera të Kosovës, edhe Rahoveci zor se do ta dijë ta shfrytëzojë.
E tash do të flasë për romanin.
Ç'është Nektarina?
Është embrioni, është poleni i jetës. Është aroma e të gjitha luleve që mbushin botën me erën e mirë, por vetëm në pranverë. Kursë në Nektarinë është një aromë tjetër, është një vijë e aromës së përhershme, është një pranverë e përhershme, që gjendet Brenda në njeriun. Dhe, kjo aromë nuk pret një stinë që të shpërthej, nuk pret një luleqë të lulëzoj, nuk pret një erë që të bart aromën e saj- jo…Në Nektarinë kjo pranverë është e përhershme, deri në amshim, në këtë pranverë të përhershme janë të gjitha lulet e botës, në të gjitha këto lule të botës janë të shkrira të gjitha erëmirat e luleve dhe të gjitha këto sëbashku përbëjnë Nektarin e jetës- Nektarinën e hyjnores në NJERIUN.
Autori-personazh është një diçka e jashtëzakonshme që nuk jemi mësuar ta takojmë në letërsinë tonë.
Këtu autori-personazh nuk ka vetulla të thinjura e shpatulla të gjera, nuk ka sypushkë e hap krenar. Jo. Këtu, në Nektarinë, autori-personazh është edhe brendësia edhe jashtësia, është edhe shkruesi i germave të vrazhda, por edhe nobelisti i nesërm, që ecë rrugëve të brendëshme e të jashtme, që është edhe personazh i tokës edhe i qiellit, apo më saktë: pikë bashkimi tokë e qiell, për të cilin nuk ka kurrëfarë vështirësie të ngritet në qiell, në nobel, sepse qiell është vet, nobeli është vetë, letërsia është vetë.
Lexuesi do të takoj shumë opika hutimi. Do të hutohet në gjininë e personazhit, i cili gjithnjë përcaktohet me të dy gjinitë i/e: edhe i atij edhe i asaj.
Ai/ajo është edhe mashkull, edhe femër, apo më saktë as mashkull, as femër. Dhe, për mrekullinë e lexuesit, ky personazh me të dy gjinitë ndërthuret edhe ne skena dashuriie. Athua, a ëhtë dashuria kështu?
Kurreshtja ime prej lexuesi është nisur më shumë me vëmendje nga kjo pikë. Është ditur se të gjitha besimet fetare e kanë shpall seksualitetin akt të turpshëm dhe të ndytë. Mbi këtë fakt, që është kodifikuar në nënvetëdijen e njerëzve në tërë botën, akti seksual është bërë bazë e jerë traumatike e njerëzimit.
…dhe kush është shpall akt i turpshëm? Seksualiteti, që faktikisht e seksualiteti- a do të ishim këtu? Jeta ia jep jetës energjiinë më të madhe, energjinë e parë- për vazhdimin e jetës. E marrëzia njerëzore, aktin hyjnor të vazhdimit të jetës- e shpall akt të turpshëm.
Qush duket në Nektarinë seksualiteti?
Duket I shkrirë, duket i tejkaluar, duke i bashkuar: të dy gjinitë në një, të dy polet në një, të dy rrugët në një. Pse? Sepse vetëm mbi tejkalimin, pra atë tejkalimin e domosdoshëm të vijës horizontale-mbi tejkalimin e egos, mbi tejkalimin e paradigmave të përditshmërisë së vdekshme e të frikshme- ndërtohet rruga tjetër, vertikalja që çon në dritë, në përndritje- në urën e madhe e të gjatë- në hyjnoren e përjetësisë, të dritës e të qetësisë – në vijën e amshimit.
Nuk jam I sigurt se Kosova do të dijë ta lexoj këtë roman. Të paktën jo edhe nja 100 vjet.
Por jam i sigurt se Kosova sot, përmes emrit të Fahredin Shehut po shkruan për shekullin e ardhshëm dhe, poashtu, jam plotësisht i sigurt se ky emër i lindur dhe i rritur në Rahovec do t'i shërbej botës artistike të shekullit të ardhshëm si pikë referimi.
Kjo është mrekullia që na ka bashkuar sot, që ta konstatojmë sot dhe ta festojmë sot lindjen e yllit më të bukur në qiellin artistik të Evropës.
Dhe në vend të përfundimit: e di, shumica prej jush do të mendojnë e do të thonë: kjo është tepër, nuk ka qenë dashtë të flitet kështu. Por unë e di një fakt tjetër: e vërteta është më e madhe se na të gjithë së bashku, prandaj ai që pretendon të jetë njeri, ka për detyrë, pikërisht sikur unë sonte, ta thotë të vërtetën, pavarsisht nga xhelozia, dilemat dhe mendimet konfuze që mund të krijohen në kokat tuaja.
Jo Fahredin Shehut, por kulturës shqiptare poi a uroj botimin e këtij romani. Sepse jam thellësisht I binidur se ky roman dhe ky autor I bën nder kombit dhe njerëzimit.
Wednesday, September 13, 2006
Librat e botuara
Fahredin Shehu
Bota, kjo që i themi, nuk është edhe aq e mbrapshtë sa dioptria jonë e shtrembëruar në të gjitha përspektivat dhe retrospektivat e saj. Bota, kjo nuk është edhe aq e mrekullueshme sa e ndjen mikrokimia e kënaqësisë...
Por eja të mendojme sëbashku për ditën kur ishim larg dhe për ditën që do të jemi larg. Atëherë ishim të hutuar me hutinë, pastaj do të jemi të hutuar me çudinë...
Harrohet një bukuri e parë
Me sytë e të gjithë vetave
Të relaksuara
Për të satën herë shikoj
Tulipanin e hapur pa aromë
Por zemra si e trëndafilit i sh'ndritë
Vazhdimi më thotë
Të jetohet duhet sërish
Në vapën përcëlluese
Mes hijesh, njerëzish
Që valëviten si flamuj
Me emra zotërash të dekoruar
Që paganisht mbajnë botën në jetë
Shtegëtarët përshëndesin mrekullueshëm
Presin diellin t’iu djeg mëkatet
Të përjetshmit ngrisin kulla
Në labirintin e të cilëve eshtrat lenë
Pastaj humbet gjurmë njeriu
Vetëm mbeturina fosfori e blozi
Riciklojnë të kaluarën
Në kujtesën e vazhdimit
Të pasur me mbarime
Kënga e dashurisë në gjuhën e kuptueshme
Shoh se do të ndërprej së shkruari, si këndimi i pëllumbit. Gjërat duhet të konkretizohen. Kështu kërkon mileti (mos u hidhëro popull), është ky huazim sa për ta zgjuar plogështinë e leximit. Vetëm gjuajta e gurit në moçal. Për rrathët e ujit nuk do të flas se ato tani janë bërë stereotip. As nuk do flas për palimpsestët sepse edhe ai është bërë palimpsest.
Në ndërkohë kupto se po vazhdoj ta shkruaj librin e madh. Të flas për enciklopedinë e slajdeve, të cilat si flatrat fërfërisin në atmosferën vizuele ndërsa i gjuan farët në truallin tënd, mbarë e mbrapsht ktheje stereotipin, antistereotipin, tani argjilën dhe vetë modeloje. Shtrydhe rrushin verën ta pish, shtrydhe pjeshkën Nektarina që i ngjan vetëm vetës. Kush mund ta mohojë lëvozhgën e velurtë, ai është i vdekur për këtë botë. I mallkuar qoftë ai i cili nuk shijon nektarin e Nektarinës.
Nuk di a jam përpjekur të shkruaj një libër shqip. Me doli kjo... si një komponim që duhet të zhvillohet. Analiza është emër i kimisë. Sublimimi është emër i Alkimisë. Vërtet' duhet të punoj. Ju nuk vini nga Marsi dhe për këtë duhet ta përgatis një fjalor Oxford Shqip–Shqip. Për ata të cilët dëshirojnë të pinë nektarin e Nektarinës. Dhe në botën e tyre të sillen si të duan sepse vetëm atyre u takon, vetëm po ta kuptonin. Bota, kjo që i themi, nuk është edhe aq e mbrapshtë sa dioptria jonë e shtrembëruar në të gjitha përspektivat dhe retrospektivat e saj. Bota, kjo nuk është edhe aq e mrekullueshme sa e ndjen mikrokimia e kënaqësisë.
Fitova një përvojë të re të komunikimit. Dëshpërimi të kurorëzon si kalorës mesjetar. Por eja të mendojmë sëbashku për ditën kur ishim larg dhe për ditën që do të jemi larg. Atëherë ishim të hutuar me hutinë, pastaj do të jemi të hutuar me çudinë dhe të gjithë do të jemi TË GJITHË, të gjithë do të jemi ne, sikur ishim. Po ishim pikat, atomet, molekulat e Nektarinës. Mos u dëshpëro se do të ta përgatis një fjalor Oxford Shqip-Nektarinë dhe Nektarinë-Shqip. Vetëm të kesh durim. Sa i përket pikës kjo më duket shumë e madhe. Më patën thënë se njësia e materies është Atomi, njësia e energjisë Joni, ndërsa njësia e qenies së vetëdijes Ego-ja. Në ty është radha. Plotëso këtë zbrazëtirë. Mbushe këtë kupë me nektar të Nektarinës
Fillo ngadal
Qetë, qeeetë, qeeeeeeeeeeeeeeeeeeeetë
Taaaaashshshshshshsh
------------- ---------- ------------ -----------
Fahredin Shehu
Nuk njoh tjetër që në këtë mënyrë kaq të vrazhdë përcjell
duke ndëshkuar për çdo hap që do e që s'do të ec para e
prapa.
A ka armik më të madh? Sikur nuk ekziston askush tjetër
që është objekt vërejtjeje me dioptri të qindfishuar. Vetëm
unë sillem në qarkun e këtillë, që përpiqem të dal jashtë dhe
teksa ky më liron tjetra më okupon. Deri kur do të jetoj në
botën e shtrembëruar?
A ka armik më të madh?
Pse e gjithë kjo vëmendje kundër meje? Vetëm sa shikoj
një relief gjinjsh të stërbukur përplot ardhmëri, dikush më
kritikon (jo trumbeton) nga brendia, që ligjet këtë nuk e lejojnë.
A ka armik më të madh?
Tiran i odave skëterrore. Ai që mban çelësat dhe i ruanpragjet e pafundta si stomaqe vullkanesh (SA PËR TË TADHËNË PAMJEN MË REALE), Ai që kujdeset për zurkaja
klithjesh të të gjorëve.
Nuk di a ka armik më të madh? Aq i kthyer kundër vetes.
Po nuk guxoj bre ta vë kokërdhokun nga qoshi në tjetrin,
më mëshojnë me kamxhik, më sjellin si fruljetë.
Dhe luaj vallen e shtrembësisë së madhe të Ibzenit e sillem
si fruljetë.
Tymen
Sinjalet i vinin nëpërmjet fijeve erotike si vibrimet ëndërrore
që vrushkullojnë në bebëzat e lodhura.
Trupi që dukej se po ecte, tirkiz i lëmuar me ëndje të
madhe dhe frymë të shenjtë e fryer kaherë si puhizë, shfaqej
në tejdukshmëri si vizion verbues i të sotmes së tashpërtashme.
Pranuesi ishte, zgjuarsia që pëlciste nga shkëlqimi dhe
alivanosej nga tretja duke dëshmuar momentin, të vetmin që
është në gjendje edhe Zotin ta harrojë.
Dhe ja shikoi më në fund, në fillim figurën lëvizëse të
zhveshur si skrrajë tek zvarritej në dyshemenë e shtruar nga
puplat dhe mëndafshi. Pastaj, po afrohej dhe i dukej se parashutistë
është e do të thehet në shkëlqimin e tirkizit. Aq ftohtë.
Më në fund ra duke depërtuar në glazurën organike si të
tëhuajsuar nga kohërat. Aq thellë: Depërtoi.Sa.Që.Po.
Thuaj.Se.U.Bashkuan.Si.Oksigjeni.Me.Hidrogjenin. “Kështu
fliste profesori i kimisë”. Kaloi nga këtu në AH-un e fundit
të yllit të vetmuar dhe shikonte me dioptri të mjegulluar si
atje poshtë enden fijet erotike që ai me yllin të ngazëllehet
për herë të fundit.
Kenobiti
Të gjithë që ishin këtu, ama të gjithë disi kërkonin të
njëjtën gjë. Edhe unë, por diçka ma prente barkun. Ishte një
dhembje radioaktive e si askush nuk gjeti mëshirë, askush
nuk gjeti mëshirë ta kthej kokën tek shtrydhesha, tek më delte
shkuma e të gjitha ngjyrave.
Ditët kalonin, aq shumë largohesha sa që nuk kuptoja
dot, si më lan. Kot përpiqesha të bashkohem me lutjen e tyre,
por ata më dëbonin duke kërkuar e duke më mosvërejtur.
Fillova të dal nga çdo formë e lëngët. Pushova të jem pikë
e tyre e shenjtë që bekonte çdogjë që shkëlqente.
Vetëm disa hapa më tej, në yllin tjetër, shihej fytyra ime
e pahutuar siç shikohet shpina e diellit në fytyrën e hënës.
Ata shikonin qiellin tim të sterrorur dhe vet paraqitja
ime, sytë i verbonte, qiellin e ndriçonte, pezmin vullkan e
eruptonte dhe më lan të vuaj!?
E unë buzëqeshem me lezet.
Një këngë në mes të fjalëve
E tejkalova librin
erdha tek njeriu
S'ka dyshim se është i çuditshëm ai që e këndoi këtë
këngë. Ai bile as e quante veten poet, as këngëtar. Kishte
çdoherë komente të kundërta për vetveten, në krahasim me
atë çka më dukej mua, por edhe të shumtëve që janë si unë.
“Si mundet njeriu ta tejkaloj librin” - thoshte i hutuari
duke ecur krahpërkrah me ikonën e botës së civilizuar që habitej
vetëm kur gënjeshtra e gjuhës së tij pajtohej me të vërtetën
e zemrës dhe mendjes së tij dhe çka, ai ishte duke lexuar
“The Dune” të Frank Herbertit dhe thellë në vete mendonte
se, bakllava, si e spjegon Herberti, na qenka një lloj i
posaçëm i ëmbëlsirës që e hanë banorët e distriktit kosmik të
quajtur ARAKIS.
Unë, sot, pas shumë kohësh, i tregoj se vërtet, ai poet
paska tejkaluar librin dhe erdhi tek njeriu, tek njeriu që kuptohet.
Jo nga ai që ka dalur, por tek ai që po derdhet për të
jetuar në lumturi e të kënaqet me pjeshka leshatuke nektari i
të cilëve të gjarpërohet mes gishtrinjëve dhe arrijnë deri tek
bërryli duke mos i ndalur as qimet e derdhura në mes të rrugës
ku kalonte me elegancë.
Njeriu dhe fëmija
Forma drastike e vazhdimit të tregimit
Një nga momentet e vështira të takimeve është kur të
sillen njerëzit. Dhe ishte një njeri që vetëquhej. E nuk kishte
gjë që nuk përkdhelte. Çdo lloj të dijes, çdo lloj të dashurisë.
Fëmija ishte në dukje vetëm njeri i rëndomtë, i pakonsiderueshëm
për bisedë. Dhe krejt çka bënte ishte mençuria e tij.
Dhe fliste me njeriun si ylli me gurin e lëmuar. Çdo gjë dukej
se është kot së koti. Më në fund një tepsi bakllavë prapa. Dhe
fëmija fliste për gjëra të larta. E si mund të flasë ylli ndryshe.
Ndërsa njeriu humbte çdo gjurmë të këtij tregimi, si arusha
gjurmët e mjaltit.
Po ku po shkon o i mallkuar, bleta është, jam, janë - nuk
të lëmë të qetë, ta dish.
Unë ta vazhdova këtë tregim. Lojtar i fëlliqur është njeriu,
lojtar i papërshtatshëm. Ai thente qetësinë në mënyrën
vetanake. Por, ne, i nuhasim miziviritë e tilla. Pizivengut
nuk i lemë hapësirë manipulimi.
Unë po e vazhdoj këtë tregim dhe po hapem si guaca e
përvuajtur me barkqitje përlesh.
Fëmija fliste për Eufanimët, Sallamandrat dhe kryeengjëjt
tjerë.
Njeriu lëpinte hundët, gjurmën e fundit të mjaltit por si
arusha.
Vdekatarët e rëndomtë zukatnin si zakonisht.
Atë natë qentë lehnin ndryshe
Ndodh që të ec i përgjumuri në tehe të murit e të mos
bie në tregimet e të mallëngjyerve të pragut të ylbertë. Pas
shumë ditëve, e takova në rrugë dhe më përshëndeti duke
më lënë përshtypje se po ikte larg prej këtej dhe as kërkonte
buzëqeshjen time, meqë po kalonte në të zezën e vuajtjes po
edhe në vuajtje, nuancën e saj më të ultë. Basi i vuajtjes së tij
hetohej edhe në mua si tronditje e papritur e përcjellur me
shumësi laramane të tingullt, si do të thoshte Vainingeri.
Era frynte, gjethet m'i lëkundte. Disa më ranë si lotët e
pakthyeshëm të njeriut të përvuajtur që as këndon e as
hesht, vetëm dënes.
E shikoja si më vinte në gosti dhe lente Ah-un ku secili
dukej se është i fundit.
Ishte zog i bukur që me ëndje e shikonin. Veç të kujtosh
këngën e tij, është kënaqësi e lere më, ta ndiesh. Kurse tani
është shumë vonë për këngën e tij. Herën e fundit e këndoi
para Bajramit të madh. Nuk durova, e ndala dhe e pyeta: Pse
ik miku im e nuk ma le këngën tënde ta mbaj si kujtim.
“Shumë pak kohë” -u përgjigj ai.
“Po ti ke krahët dhe…”
“Ndal të lutem”.
Atë natë qentë ashpër lehnin, u frikësova. Jo nga qentë
por nga njerëzit, që të mos mendonin se po vdisja.
“Kaq le të mjaftojë” - thoshte si i hutuar.
“Ndal. Ndal o miku im, stolia e gjetheve të mi. Ndal të
lutem”. - Po nuk vlente, ai kishte vendosur.
“Shumë pak kohë kam, më duhet ta zë valën e fundit.
Më duhet ta zë vibrimin e fundit, a po më kupton?”
***
"Ndal o mik, ti e di që unë nuk i takoj atyre që dinë të
shabakohen. Edhe unë e kam vuajtjen plagë që kullon. Po më
derdhet si ujvarë. As jam nga ata nakarmëdhentë që donë të
ta humbasin momentin e shenjtërisë, veç dua të ndahemi si
miq. Kjo është gënjeshtra ime nga e cila vuaj.
“Shumë pak”…-më tha. “Shumë pak”. Dhe tek humbaste
çdo gjurmë të vetën në lamtumirën e qiellit, zëri jehonte
duke i tingëlluar -”carpe diem, carpe diem”.
“Lamtumirë miku im, unë të siguroj nga harresa. Le të
të lehin qentë sa të donë, le të gëzohen armiqtë e le të hamenden,
se ashtu shpejt nuk vdiset” -I tha lisi, të cilit era i shkundte
gjethe dhe hudhte si lotë të pakthyeshëm.
Këtë tregim ma tregoi lisi i përlotur në ditën kur në këtë
qytet të vogël, ama shumë të vogël, çdo gjë digjej nga detonimet
dhe eksplozivët e montuar në lagjen më të kalueshme
të qytetit që çon kah Theranda.
Pjeshka
Nuk do të flas për kurrfarë lloji të vetmisë e cila do të na
preokuponte aq shumë sa që do t'i ekspozoheshim harresës
me aq intensitet të madh sa që të gjithë do të dyshonin se
kurdoherë kjo tokë e pa fytyrën e tyre, por për njëlloj të vetmisë
së pavetëdijshme, e cila nuk gjen rrugëdalje pos që
zhvillohet si top pëlhure elektromagnetike nën pragun e të
perceptuarit tonë që të përvëlon nga lëkura e deri te formacionet
më të imta organike, ekzistencën e të cilëve nuk e dyshojmë.
Ai foli për gjëra më të thella sepse ishte i gjallë dhe
lëvizte e kontraktonte më shumë lloje njerëzish, ndërsa ky
fliste për lëkurën e pjeshkës dhe për botën që vetëm atij i takonte.
Kjo është një sëmundje që përhapet. Të mençurit e
emërtuan SVP (Sindromi i Vetmisë Perfide), ndërsa në masa
të gjera quhet SHM ose (Shenjtëria Malicioze), e vet ata nuk
e quajnë sepse është thellë në ta dhe nuk e hetojnë. Ekziston
pakica e vogël e të sëmurëve që e kuptuan gjendjen e vet, të
cilën e quajnë GJP (Gjendja Periferike).
Ai që fliste për lëkurën e pjeshkës ishte më i mençuri i
të gjitha botërave.
Pse?
Sepse fliste në botën e tij si mbret i fronit më të lartë.
Vdekja e kalit
Kali vdiste bindshëm dhe ishte hera e parë që kuptoja të
mesmen e fjalëve të vdekatarit tek më thoshte: “Nuk ka të
vërtetë më të vërtetë dhe më të sigurtë se vdekja. Çdo vetëdije
është e preokupuar me vdekjen dhe ajo nuk është e vërtetë
ngase lakuriqon fshehtësinë e jetës, por vërtetësinë e realizimit
të saj”. Dhe e gjithë kjo nuk më mjaftonte me të parë se
ai shtrihej me gjuhë të varur duke i kulluar jargët në dheun
e pluhurt qull, duke u gatitur ngjyra e të cilit ndryshohej nga
lagështia.
Ai nuk njihte konceptin Resurectio.
Më shumë i ngjante kjo, derdhjes së fluidëve dhe lëvizjes
së lëngët sesa ndonjë kalimi të dhunshëm që zhvillohet si
tregim i rëndë dhe zvarritet me përtaci nëpër esplanadë, qëllimisht
për ta parë sytë e botës dhe duke u mahnitur zemrat
e tyre që me ëndje gjakojnë për këtë lumturi.
Jam pjesë e të njëjtës ultësi
por maja ime i kalon retë e bardha
As përafërsisht nuk mund ta përshkruaj dhembjen memece
të kurrizit tim, nëpër të cilin, me eone të tëra kalonin
shpirtrat e të gjitha ngjyrave, tek lodronin në motet e vonshme
të jetës, duke u hamendur se janë fëmijë të përhershëm
që për plakje ide nuk kanë.
Hasani ishte ajo lloj krijese që dinte për kupat e zbrazura
dhe mënyrën se si mbushen, por disi i mungonte aftësia e
ngjyrosjes së lëngjeve që ishin gati aty për t'u derdhur. Veçse
ndonjëherë, aq ishte i bindur në vërtetësinë e fjalëve të veta,
gjë që edhe përputhej me fakte sa që haptazi e thoshte, pa u
kthyer anash për t'i parë njerëzit se për të mendojnë ndryshe
dhe e shohin duke folur për vetveten, në superlativ.
Shikuar vërtetësisht, ai këto momente të vetëdijshme i
përjetonte vetëm si të veta dhe se momentin e tij e grahte
krejtësisht dikush tjetër.
Klithjen e tij veç të famshme JAM PJESË E TË NJËJTËSULTËSI, POR MAJA IME I KALON RETË E BARDHA,
dikur ishte një tingëllimë më ekspresive dhe blasfemi moti e
përsëritur dhe e radhitur nga ata si zotfyesi e pashembullt,
ndërsa tani si tingulli i këmbanave të kishës që ushtojnë pa u
ndier.
Fëmija me pjeshkë në duar
Ja hoji i bletëve që kullon mjaltin e pangrënë, turpshëm
pret të zbrazet dhe ta kryej të veten.
Dikush mund të habitet, por Meti ishte virtuoz dhe çka
është me rëndësi, të gjithë e njihnin si njeri, aty ku shkel bari
nuk mbin. Dhe vërtet ishte ashtu, por unë për këtë e
kam përrallën time. Ishte e vërtetë se ku ai shkelte bari nuk
mbinte, kjo sepse dukej ashtu. Barit i binte të fikët dhe në gjatësinë
e alivanosjes vdekja e mbante timonin me aq pietet,
saqë pothuaj asgjë tjetër nuk ekziston. E të fikurit e barit ishte
instazë e vërtetë, dhe ai atje realitetin e vet e shihte me nuanca
të reja si dhe nuk kishte më nevojë më të ekzistonte,
prandaj ai fikej, terej, vërtet të gjithë-ët kishin të drejtë nga
niveli i tyre, por edhe përralla më duket se është në këmbët
e shëndosha.
Po e lëmë këtë dhe po vazhdojmë me pjeshka në duart
e Metit. Pjeshkat ishin leshatuke si faqet e beqarit fshatar, për
të cilin kalleshin vajzat e qytetit duke projektuar në të të gjitha
aftësitë aplikative të fizikës së shëndoshë. Ndërsa kur ato
pjeshka, ishin të papjekura, dukeshin si shpinë miu, e unë
minjtë nuk i dua.
Meti mbante pjeshka dhe ëndrronte nektarin e tyre, vërtet
e ëndërronte. Dhe çdoherë që i provonte ato kishin shije
të ndryshme e ai i ndjente ato dhe ishte në gjendje t'i dallonte
nuancat e shijes.
Dhe kujdes, ai edhe krahas asaj se ishin leshatuke, për
hir të nektarit, rrezikonte, Po, shumë rrezikonte.
Meti ishte trim dhe jo vetëm për pjeshka.
Letrat
Pradaj, duke e pėrgėzuar stafin e TV-Besa pėr realizimin e kėtij emisioni, shkrimtarit dhe poetit Fahrudin Shehu i dėshirojmė shendet, sukses tė mė tejm nė punėn dhe krijimtarinė e tij letrare. Njėherit dhe agjėrim tė lehtė dhe tė pranuar nga All-llahu xh. sh.
Me respekt dhe selame,
Rexhep Elezaj
Në kohërat e lashta pjekuria ka qenë çdogjë, derisa Shekspiri nuk e ka thënë … the ripeness is all, e deri sot ende vlen jo vetëm ta kujtojmë apo ta rishkruajmë por ta bëjmë. Neve na parashtrohet problemi si ta parashtrojmë pyetjen apo si ta ngrisim çështjen e pjekurisë në kohën kur jemi hutuar se jemi në fazën e pjekurisë. Njerëzimi në përgjithësi është larg nga kjo fazë dhe jo është njëra nga shumë pikat ku nuk pajtohem me Bahaullahun, themeluesin e fesë Baha’i. Ne jetojmë në një botë pëplotë dhunë dhe në secilin qytetërim kanë dalur zërat e dijetarëve të cilët kanë thënë se së shpëjti do t’I vie fund botës për shkak të tiranisë, amoralitetit, korrupcionit, sëmundjeve. Çdo qytetërim I ka pasë këto sëmundje dhe asnjë qytetërim nuk ka arritur ta gjej ilaçin …Ajo çka ka arritur secili qytetërim është ta sofistikoj secilën nga këto sëmundje duke ia dhënë trajtën tjetër .
Babai I historisë, Ibn Halduni, bukur e ka vërejtur që secili qytetërim ka fazat e veta të zhvillimit dhe e ka kohëzgjatjen e caktuar. Dhe krejtë çka ka ndodhur në histori ëshët që një qytetërim të rrëzohet nga tjetri në hijet e të cilit do të ngritet nje tjetër, më I mirë??? Ndoshta !!!???
Derisa atje përjashta dëgjohen detonimet, krismat, helmimet, vdekjet …lulet çelin, bilbilat këndojnë, xixëllonjat kopulojnë, në kohën e vetë duke kaluar nëpër të gjithafazat e zhvillimit, në kokat e njerëzve vdesin të vjetrat dhe lindin hipokrizi të reja.Ekzistojnë me mijëra e miliona krijesa, familie të bimëve dhe të shtazëve raca dhe sorte të ndryshme natyrore dhe ato që I ka hibridizuar e klonuar njeriu dhe sa dhimbshëm është që po ky njeri nuk mësoi nga mjeshtria e huaj dhe mjeshtria e vetë. Si nuk mësoi vetë të transformohet, më mirë të piqet, …the ripeness is all.
Që të arrijmë deri tek dallimi më I madh ndoshta duhet të kalojmë nga gjendja e egër shpirtërore në atë të butë, sepse …pemës së egër I vie era lule, kurse pemës së butë I vie era frut- thotë Novalis.
Shpesh jemi të mashtruar nga zhvillimi I teknologjisë, bëjmë lodra më të sofistikuara për t’u krekosur më shumë sikur ato lodra na bëjnë më të mirë. Teknikisht asnjëherë njerëzimi nuk ka qenë më I zhvilluar, por shpirtërisht asnjehërë më mbrapa nuk ka mbet. Asnjëherë në histori nuk ka pas më shumë pasuri e asnjëherë më shumë nuk kanë vdekur nga uria.Ajo çka më së shumëti më irriton është heshtja e intelektualëve musliman. Atje ku më së shumti pritet sa I përket Islamit, atje më së paku del moral islam dhe kot u paska fol Muhamedi arabisht … nuk është me ne ai I cili në gjumë bie I ngopur e komshiun s’e ze gjumi nga uriaMë duket se më shumë e kuptojmë ne në Evropë. Nuk mundem assesi ta marr me mend se një princ Saudik posedon 27 miliardë dollar e fqinjët I ka po aty afër në Afrikë, të cilët po vdesin nga uria. Absolutisht nuk e kuptoj ndërtimin e një xhamie të artë me margaritatrë e xhevahire e gurë të shumtë të çmuar kur aty do të luten njerëzit të cilët kanë më shumë konkubine se sa gishtrinjët në këmbë e duar bashkë. Po njerëz janë ata, njerëz jemi edhe ne, por dallimi është si ai mes baltës dhe hallvës.
Ne kemi nda pogaçen me komshinjët, ne kemi pi shurup mani sëbashku, rrushin e kemi shtrydh bashkë, grurin e kemi korrë bashkë dhe kemi lënë pakëz në ara për fazanat, kumrijat e galat, shtogun e kemi mbledh për mehlem për plagë dhe me lulet e tij për kemi shuar etjen udhëtarit, ullirin kemi shtrydh dritë shpirtit me I dhënë, fikun kemi mbjell kah Jugu, fshehtësinë për t’na e ruajtur, arrën kemi ngrënë në vena të na qarkuloj gjaku I lashtë, kamomillë kemi pi çdo plagë të jashtme dhe të mbrendshme kemi shëruar.
Dallimin mund ta shihni, është sikur në mes të baltës dhe hallvës, edhepse ju duken se janë të njejtë. Sepse ne e kemi shartu vetën sepse ne e kemi punuar tokën e bari vendeli ia lëshoi vendi misrti mysafirë, I cili në çdo farë tramaku jep 3-4 tamakë tjerë, sepse pemëve tona nuk u vie era lule por frut, sepse frut, sepse fruti ynë është I pjekur si thotë Shekspiri…the ripeness is all.
Në kohën e Musës ka jetuar Karuni, një pasanik shumë I madhë dhe thuhet se ka pasë 70 shohse me çelësa të thesareve të tij dhe mbahet në mend vetëm si një koprrac I tmerrshëm.Harrun ar Rashid mbahet në mend si një halifa shumë I pasur por mbahet në mend si një person që ka arrit pjekurinë, hapi shkolla, universitete, biblioteka, investoi në kulturë. Kësaj I them pjekje, transformim, të bëhurit më serioz- Metanoia.
Princi Siddharta ( Buddha) princi Ibrahim Edhem I Horasanit dhanë/lanë krejt mbretërinë. Kjo është shpëtimi , kjo është vetshpëtimi, faza më e latrtësuar e pjekurisë, e Metanoia-s, kjo është Autosoteria.
Asnjeherë nuk kam dashur të shkruaj për problemet me tematikë politike edhe pse I di, m’i mësoi jeta, sepse kurrë nuk jam marrë me politikë por ajo është marr me mua, në mënyrë shumë të vrazhdë dhe unë assesi nuk po kuptoj pse njerezit si shkenctarë, artistët shkrimtarët…, përzihen në punët të cilët shumë pakëz I marrin veshë, asgjë nuk iu desht Naom Chomsky-t me I dal në krah serbeve që na qenkan viktima të demokracisë, e pamë cka I ndodhi Peter Handkes, pse Chomsky nuk ka marrë mësim prej tij, duke e ditur se I ka të gjithat përpos gjthëdijshmërisë,
Nëse I ka thënë dikush se është I gjthëdijëshëm e kanë gënjyer, por nëse vetë është bind se është I tillë qenka hutuar, ndoshta kjo është shenjë e senilitetit dhe mosarritjes së pjekurisë së duhur shpirtërore, definitivisht. Nese ai e di se është I mirë në Linguistikë edhe ne po këtë e dijmë, kush I tha se Llinguistika është Politikë. Çështja e kosovës është propblem politik e jo linguistikë. Nese krejtë bota e pa ekzodin shqiptar, apartheidin dhe gjenocdin serb jo vetem ndaj shqiptarëve, në cilën gropë të botës paska jetuar Chomsky I cili nuk I paska pa këto pamje kur CNN, BBC, Reuters, Associated Press dhe shumë e shumë të tjerë kanë raportuar.
Nëse e arsyeton gjenocidin serb I cili të ka ndodhë para hundëve duhet ta arsyetosh edhe holokaustin, I cili ka ndodh shumë më herët, dhe ne të gjithë e dijmë se ata që arsyetojnë vrasjen dhe gjenocidin , të çfarë soji njerëzor janë, ja këtu duket dallimi si ai në mes të baltës dhe hallvës. The ripeness is all, my friend.
Fahredin Shehu
Qershor 2006
Prishtinë
E dashtuna Shypni
Milorad Pavic është njëri nga shkrimtarët më të mirë të Ballkanit të kohës sonë. Kur e pyetën gazetarët se çka është, ai u përgjigj se është Bizantin, kurse secili që e ka lexuar Pavic’in e di se ai është serb. Shumë më tepër kam mësuar nga Pavic rreth krishterimit ortodoks, sesa nga vet Bibla e dr. Lujo Bakotic’it.
Njeriu është ajo çka ndjen, por krejt mjeshtria qëndron aty se si e artikulon atë ndjesi.
E filluat me division dhe do ta mbaroni ashtu. OK.
Në vitin 1997 më keni dëshpëruar shumë, dogjët bibliotekën më të vjetër në Ballkan, shkatërruat bimët në Institutin botanik - tash më trego kush është primitiv. Kundra, në asnjëherë nuk kemi djegë libra, neve na i kanë djegur, ata të afërmit tu. Vetëm të të rikujtoj se bashkëfetarët tu ma dogjën bibliotekën familiare dhe ata hynë me këpuca (çizme), njëlloj si ti, normalisht se nuk merrni abdest dhe nuk i lani këmbët, çorapeve u vie era, prandaj nuk i zbathni këpucët. Me ato këpuca hyni në WC me të njejtat në dhomë, prandaj bakteriet bëjnë dasëm. Tani më trego kush është primitiv.
Z. Velo, me heqjen e vellos suaj gufoi racizmi, xenophobia dhe Islamofobia, fenomene të cilat Europa i ka tejkaluar dhe e mban në mend si mostër se si nuk duhet vepruar. Unë kam pritur se me heqjen e vellos do të gufojë AGAPE në vend të Xeneophobia-s, prandaj ky më vjen si dëshpërim i dytë i cili ma theu HESYCHIA-n, heshtjen time kontemplative. Por e përdori zhargonin ortodoks që të më kuptosh më mirë, se po të të shkruaja në Gegnisht do të thoshe se nuk më kupton.
Dije se Kosova do të mbetet e mjerë nëse ti nuk vjen dhe betohesh për këtë???!!! Aferin.
Një gjë dua ta vë në pah, ju nuk jeni në gjendje të votoni në rast referendumi për unitet me Kosovën. Nuk e di a keni fëmijë, por jam shumë i bindur se pas disa vitesh i biri/e bija juaj do të vi në Kosovë për t’iu afruar Europës.
Prapë kujtoj, nuk ke faj ti…a e di çka thotë bashkëfetari yt nga Veriu i Ballkanit, Z. Nenad Çanak, ai thotë se ne Vojvodinë thonë se …kungulli i cili është rritur në hije, nuk është për përdorim. Prandaj toni si flisni ju neve primitivëve të Kosovës na është shumë i njohur.
Në vitet 1987-88 “Rilindja” e Prishtinës e botoi “Profeti-in” e Khalil Gibranit. Ne dhe 4000 000 amerikanë të cilët e lexuam atë libër, gjithmonë kemi ditë se Khalil Gibrani është arab i Libanit, krishter Maronit dhe asnjëherë nuk jemi friguar se vetëm se na qenka Khalil (lexo: Halil), mos ta lexojmë se është nga Orienti, së është arab, apo se është i krishterë, larg qoftë!
Ne këtë e bejmë, sepse duam. E duam shumë Shqipërinë dhe Fahredin Shehu ka shkruar kaherë…ai që është mësuar të dojë, vështirë e ka të ç’mësohet. Madje edhe atëherë kur na cilësoni si primitivë.
Nuk njoh arsyen pse ti dhe komandanti yt dezerter i demokracisë që po lindte në Shqipëri, ju keni mësy kaq Perandorisë Osmane, çfarë është ky falëndërim? Nuk kuptoj pse keni kundër Turqisë dhe krejt Orientit, kur ne Mekken e kemi në Arabi, e ju në Stamboll. Ai sulltan i keq nuk i përzuri të krishterët, ai nuk e dogji Patrikanën e Konstantionopojës, por i pranoi Safardët kur Ferdinandi dhe Isabella… a-ha…. nga Europa i dëbuan nga Spanja. Sot në Spanjë për çdo vit shënohet dëbimi i muslimanëve dhe hebrenjëve, jo me festë si do kishe bërë ti, por me lament duke kuptuar pas 500 vitesh se çka dhe sa kanë humbur.
Tregoma ti një shtet ortodoks ku ka vend të shenjtë Islam. Tregoma një shtet ortodoks ku kryeministri është hebre ( Turqia), rasti i koptit Butros Gali në Egjipt, apo Tarik Azizit në Irak, po edhe në vet Shqipërinë tënde.
Se të flejka zemra në Greqi, këtë duhet ta sqarosh me vetveten dhe ke mundësi me zgjedhë, ja me shqiptarë ja me grekë. Ngutu sa nuk e ke vonë. Por, ne në Kosovë prapë kemi me ju dashtë, ashtu jemi mësuar dhe vështirë është të ç’mësohemi.
Krejt po më duket se komandanti juaj dezerter do të kthehet me i mbledhë si gjenerali i tij në libër, eshtrat e fosileve të gjalla të stalinizmit të cilin jo Europa, por vetë Rusia e ka flakur vaktile, e me ju çu në Francë apo në Kubë tek Fidel Kastro. Por, mos harroni se edhe në Francë komunistat nuk janë si ju. Aty ka 8000 000 muslimanë dhe ata kanë të drejtë me votu.
E ti mos kij frikë prej shqiptarëve muslimanë nga Shqipëria apo nga Kosova, ata po e dëshmojnë tolerancën dhe dashamirësinë e vëllazërisë. Paramendo po të ishin ata pakicë 7-8 % si ju, çka ju kishte ndodhë, larg kjoftë!, paj supozoj se u kishte ndodhë njësoj si çamëve në Greqi, por në vend të Sarandës, ju i kishit deportu me gomona (ato skafe si i thoni ju atje), në Qipro për me hy më lehtë në Turqi.
Tash më trego të lutem kush është primitiv?
Thjesht, pyetem nga të vjen i gjithë ky helm? Po ta bëje një analizë gjaku (për çka duket se ke nevojë), jam i bindur se mjeku zor që kishte me gjetë gjak në venat tua, shumë vner, shumë helm, shumë urrejtje. Zot ndihmo!
Tash po të flas pakëz për Prishtinën, të cilën e ke huç me e njoftë (Qosja është nga Mali i Zi, jo nga Kosova, prandaj qenke gabu). Po, kjo është ajo Prishtina primitive e cila kishte shkallë lëvizëse (lift) shumë para se ju ta vëni në gjyq Nexhmije Hoxhën se pinte kafe me llokum (ne llokumin e prodhonim në familje krahas atyre që i prodhonin fabrikat), dhe e gjithë ajo maskaradë prej gjykimi të një gruaje, ndoshta të pafajshme.
Tash po e kuptoj se Enver Hoxha e paska pas me të drejtë se ai më shumë dhe më mirë ju ka njoftë sesa iluzioni ynë për shtetin amë të cilin jeni duke e shkatërruar ju. Ne ‘shkërdhatat’ e Kosovës e cila ju donë, ne primitivët.
Po kjo është Kosova / Prishtina primitive e cila kishte dhe ka Rock, kur ju dëgjonit Adriano Celentanon dhe fluskat e ndryshme italiane, Prishtina e cila ka Grange, e cila ka Hip-hop, ka kisha, xhamia, teqe, ka këngëtarë, piktorë, shkrimtarë, arkitektë, inxhinierë, politikanë. Ne të këtillët përherë primitivë. Ne të cilët nuk mbjellim hashash.
Ne, të cilët nuk kemi urrejtje për Veriun, e duam shumë Shkodrën, e duam shumë Kukësin, e duam shumë edhe Jugun. Ne primitivët të cilët kemi njerëz edhe si ti, por nuk i urrejmë, thjesht, kemi lirinë shpirtërore dhe e respektojmë atitudën e secilit.
Ne të cilët jemi mësuar të duam dhe vështirë e kemi të ç’mesohemi.
Sa për informatën tënde z.Velo, Europa është krishtere por jo Xenophob-e e raciste. Jo më! Ka qenë dikur dhe më duket se ti nuk po jeton në SOT, por në DIKUR. Ora diku t’u paska ndalë. Me siguri në kohën e ikonave.
Nëse nuk keni lexuar - ju këshilloj ta bëni këtë duke u nisur nga:
“Simbolika e kryqit” nga Rene Guenon
“Scientia Sacra” nga Bela Hamvasz
“Domethënia e krijimtarisë” nga Nikolai Berdjaev
“777” nga Alister Crowley
“Six thinking hats” nga Eduard De Bono
“Meeting with remarkable man” nga G.I. Gurdijeff
“Simulacrum” nga Jean Baudrillard
“Cink” nga David Albahari
“Bukvica” nga Saban Sarenkapic
Të gjithë këta autorë janë nga Europa dhe shumica prej tyre janë të krishterë.
Po mirë është të lexosh edhe :
“The seals of wisdom” nga Ibn Arabi
“Sefer ha Kuzari” nga Juda Ha Levi
“Picatrix” nga Maslama Al Magriti
“Talhis kitab al-maqulat” (Komenti i veprës së Aristotelit, Kategoritë) nga Ibn Rushd
Dhe, krejt në fund:
“Nektarina” nga Fahredin Shehu
Të gjithë këta janë nga Europa por janë muslimanë, sufi dhe hebrejë.
Edhe këtë fytyrë e ka Europa, mos harro.
Ndërsa unë do të vazhdojë së lexuari Xhelaluddin Rumin, sepse kështu më pëlqen.
Me tonin që ju flisni z. Velo, mendoj se vendin e keni në Gjykatën e Hagës, sepse tone të këtilla Europa i ka dëgjuar në Nyrenberg.
Kurse mediat në Shqipëri, që e paskan zbuluar ujin e nxehtë (lirinë e shprehjes), po kushedi çfarë tendence fshihet aty, u duhet një pauzë që të reflektojnë në disa pika:
Argatë të kujt janë;
Liria e shprehjes nuk është gjuha e urrejtjes, këto dallojnë shumë, liria e shprehjes shpesh është kufizim i përdorimit të gjuhës së urrejtjes;
Islami nuk ka ardhë sot në Kosovë;
Europa nuk është armike e Islamit dhe anasjelltas;
Muslimanët kanë më shumë të drejta në Londër se në Tiranë;
Ejani në Kosovë dhe mësojeni tolerancën dhe dashurinë;
Lexojeni Biblën më shpesh për ta kuptuar Kur’anin si duhet.
Ndërsa ne, Kosovarët primitivë, organizojmë përvjetorin e lindjes së Kadaresë, e kritikojmë Kadarenë dhe Qosjen kur nuk e qëllojnë. Këtë unë e kuptoj së pari si liri shpirtërore, e pastaj si liri të shprehjes.
Në vendet demokratike liria e shprehjes domethënë shpeshherë kufizim i përdorimit të gjuhës së urrejtjes,
Nëse SHEKULLI e ka pas qëllimin e nxitjes së urrejtjes, me standarde europiane monitoruesit e mediave i ndëshkojnë mediat e tilla, e nëse SHEKULLI nuk e ka kuptuar se 2000 000 kosovarë ofendohen pa pikë arsye dhe këtë e konsideron liri të shprehjes, atëherë po ju them se, reostatin e vlerave e keni të prishur, apo fare nuk e keni.
Pres nga SHEKULLI që në mënyrë publike t’u kërkoj falje kosovarëve se këtu ka edhe turq, serbë, boshnjakë, romë, ashkali, goranë, çerkezë, hebrenj.
Të dua Shypni
Kyrie Eleyson
Nga Prishtina
Fahredin Shehu
Korrik 2006
© by Gazetajava.com
I got the [empty] Christ in the kitchen yellin' at [us] again
I gjetun afër El Minya-s n’Egjipt, me 1970, mbas publikimit të përmbajtjes së tij, kanuni u ba nji ndër lajmet ma senzacionale që përbiu mediat dhe mendjet e njerëzve ditët e fundit. Besohet se ky dorëshkrim asht nji kopje në gjuhën kopte, i kopjuem rreth nji shekull ma vonë se kur asht shkrue origjinali në gjuhën greke. Nga organe të komisionit që merrej me këtë rast, besohet se autori i këtij kanuni në gjuhën kopte asht anonim, sikurse asht edhe autori i saj në gjuhën greke. Mbasi kishte qarkullue me vjet ndër duer të dilerave n’Egjipt, n’Europë e n’Amerikë, u ba dekodimi dhe publikimi i këtij kanoni si libër, nga “The National Geographic Society”, nji përkthim me komentimin e nji grupi autorësh. Sapo u botue ky libër, menjihere asht ba shumë shokues dhe po hap debate të reja. E kemi fjalën për – “Ungjillin e Judës” - shkrimi i parë i randësishëm që u gjetë 60 vjetët e fundit në sferën e krishtenimit. Ky ungjill asht gjetë bashkë me nji tekst të titulluem “James”, nji Letër nga Pjetri”, si dhe disa faqe nga libri i quejtun “Libri i të Huejve”, që së bashku i kanë 66 faqe.Për shum t’krishtenë, do t’jetë shokuese kur ata ta kuptojnë se sot mund ta kenë n’duart e tyne nji shkrim, i cili asht gjykue nga ekspertët se pa asnji dyshim i përket shekullit të III pas Krishtit. “Jam plotësisht i bindun” tha Stephen Emmel, profesor i studimeve Koptike n’Universitetin e Munsterit në Gjermani, tuj tregue se shkrimet e gjetuna janë tipike sikur shkrimet tjera t’vjetra Koptike. Kjo do t’jetë shokuese, kur personazhi që sot n’botë asht simbol i tradhtisë, del se nuk e kishte tradhtue ‘Birin e Hyut’, që thanë objektivisht, vet Krishti n’Beslidhjen e Re vedin e quen ‘Biri i njeriut’. [E njejta gja ka pas ndodhë] N’vitin 1959, kur ma s’pari u publikue n’anglishte Ungjilli i Tomasit, [kur] shum t’krishtenë u shokuen kur mësuen së paska edhe ungjij tjerë veç Ungjillit t’Mateut, Markut, Llukës e Gjonit (Jesus-Judas manuscript is genuine, but is its story true? The New Yourk Times, 07 Prill 2006). Gjithashtu, edhe termi ‘gnostik’ asht ba i njohun n’shtëpitë e shum të krishtenëve, veç mas botimit të Kodit të Da Vinçit dhe shkrimeve tjera t’këtij soji, që shpresoj të ndihmoj në pranimin e Ungjillit të ri, ku siç shprehet autorja e shkrimit t’lartpërmendun nga The New York Times, Laurie Goodstein, Ungjilli i Judës ‘asht edhe nji copë nga burimet Gnostike’.Prej Ungjilli – Ungjilli sipas Judës n’vedi shpalos nji pjesë sekrete t’shpalljes t’cilën Jezusi i’a diftoi Judës, dikur kah ditët e fundit. N’shkrim paraqitet Jezusi t’i ketë thanë Judës “m’rri larg prej tjerëvet e unë do t’i diftoj ty misteret e Mbretnisë. Se kjo asht e mundun për ty…” por kur Juda e bveti Jezusin se kur do t’ia mësonte ato, ai u largue. Kjo pjesë puthet bukur mirë me paralajmërimet që i ban Jezusi në Beslidhjen e Re, se njani nga dishepujt do ta tradhtojë. Por dallue nga ajo që e gjejmë te Marku e Lluka, në Ungjillin e Judës thuhet se Juda nuk e tradhtoi Jezusin tuj qenë i tunduem nga djalli, por se ai e dorëzoi ate si përmbushje t’asaj që duhej ndodhë dhe asaj që i’a kish msue Jezusi. Thanë me nji gjuhë sterile prej hyjnores, Juda njimend ka tradhtue. Por, kta e ka ba veç tuj kenë pjesë e planit hyjnor.Nji copë bukur e madhe e tekstit shkon me komentimin e nji andrre t’njejtë që e kishin pa t’njimdhetë dishepujt. Ky komentim asht nji profeci shum e madhe, nji shkëndi prej shkëndive profetike të Krishtit që i gjejmë në shkrimet tjera. Po shkëpusim këtu pjesë predikimi nga Ungjilli i Judës: “…ata kan mbjellë pemë pa fruta n’mënyrën ma të turpshme, n’emën temin; …[dhe] Ky asht zoti që ju i shërbeni… Se u asht thanë [do t’u thuhet] njerëzve ‘se Zoti pranon sakrificat e jueja nëpërmjet duerve t’priftave – e kjo asht kulmi i gabimit’.” Nji pjesë tjetër e tekstit përshkruen misteret që i’a kallxon Jezusi Judës, si dhe diskutimin që e kishin pas Juda me Jezusin, rreth nji vizioni që kishte pas Juda: “në atë vizion e pash vedin se si t’dymbëdhjetë dishepujt m’gurzojshin…” thot Juda. Mirëpo, pjesa ma e diskutushme e këtij kanuni, e cila ka nxit edhe komentime t’ndryshme, asht padyshim ajo kur Krishti i kthehet Judës tuj thanë: “…ti do ta sakrifikosh njeriun që do t’më mbuloj [ngjet në] mua”. Kjo thanje ka ba mendimtart me mendue seriozisht për kallzimet e moçme rreth kryqzimit t’Judës apo të dikujt tjetër n’vend të Krishtit. N’fund, derisa Jezusi asht tuj u falë, ushtarët vijn për ta arrestu, derisa figura e Judës paraqitet e qetë, derisa e çon në vend amanetin që e kish pranue. Debate t’mëdha kan ekzistue gjithmonë rreth ndriçimit t’rastit të Krishtit (kujto debatet e nxehta në mes muslimanëve dhe të krishtenëve, të dyja këto, palë që e pranojnë pozitën që kishte Krishti). Debate t’mëdha janë kallë edhe tash n’mes mendimtarëve t’krishtenë, nëse kto gjetje do t’ndikojnë ose jo n’themelin e doktrinës së krishtenë, i cili shum vështirë ka qëndrue dhe po qëndron në kambë. Them ‘këto gjetje’ dhe se ‘themelet e kishës janë lëkund shpesh’, sepse Ungjilli i Judës, si dhe ai i Tomasit që u përmend nalt, nuk janë gjetja e vetme që asht ba jashtë librave të pranuem nga Kisha, e që japin skjarime tjera që i çesin hije dogmave kishtare, të standardizueme dikur III shekuj mbas Krishtit. Ekzistojnë edhe shum ungjij tjerë, si ai i Mari Magdalenës, Ungjilli i Filipit, Ungjilli i të Vërtetës, Ungjilli i Barnabas e shum shkrime e letra të tjera (të përkthyeme në anglishte), ndaj t’cilave, thanë në mënyrë gjenerale e ma t’lehtë, u gjetën forma e forma për me i largue qafesh dhe me i mjegullue. Këtu do ta përmendi deklarimin që bani Ben Witherington, profesor i Interpretimit t’Beslidhjes së Re, në Asbury Theological Seminary in Ëilmore. Ai u shpreh se “dorëshkrimi nuk na tregon asgja për aspektin historik të Jezusit dhe Judës … ai vetëm na tregon ma shum për nji grup që n’ditët e tyne asht vlersue si heretik.” Por le të kthehemi pak në kohën e standardizimit të krishtenizmit si religjion, në ditët e para të krishtenizmit zyrtar dhe ta shohim se si asht gjykue e veprue.Prej xhamit – Shikue në pasust e parë t’Krishtit, para nesh do t’kemi, dashtë e pa dashtë, nji ikonë shum të teleisun ngjyrash. Fillimisht, veç tjerash, pasust e parë t’Krishtit e mbanin vetën pauses t’asaj që ishte paraljamrue e premtue n’Beslidhjen e Vjetër. Ata thjesht ishin nji pjesë e zgjatun e hebraizmit. Nji grup tjetër janë edhe ‘gnostikët’, t’njohun ndryshe edhe si pasuesit tradicional. Ata nuk besuen se Krishti asht kryqzue për mëkatet e të tjerëvet – ata as që besuen se ai asht kryqzue fare; nuk i pranuen mësimet e vona të Palit dhe pasuesve të tij rreth (mos)martesës etj. Të gjitha këto laramani vazhduen deri më 325 A.D. kur u mbajt Konçili i Nicesë, prej ku doli doktrina e Krishtenë, Trinia e Shenjtë (që as gjindet n’Bibël e as që asht predikue nga Krishti a dishepujt e tij), standardizimi i Ungjijve që ishin ma shum se katër, u rishikuan Librat e Biblës (Letra e Judës u pranua nër shkrimet e besueshme; Libri i Zbulesës mbeti jasht kësaj liste) etj. Pas kësaj e zhvillimeve tjera, çdo gja që ra ndesh me vendimet e parisë fetare, u shpall herezi dhe u ndjek deri ne likuidim. Çdo gja jasht konformizmit ideologjik fetar të kohës u shue. Thanë troç, krishtenizmi mbet ma shum ai i Palit dhe mësimeve të tij (që vet s’ishte dishepull i Krishtit), sesa i vet mësimeve t’Krishtit.
Kujtoj se t’gjitha kto dokumente t’cilat ndriçojnë shtigje t’reja dhe bajnë shtytje për me i vu gishtin kokës e me mendue edhe njiherë rreth formës dogmatike t’besimit, i cili shpesh asht gjykue me argumente edhe nga konfesione tjera monoteiste (judaizmi dhe islami), nuk janë aq t’parandsishme që t’hudhen menjiherë pas shpine. Vet doktrina standarde e krishtenë nuk përfaqson rrugën e vërtetë t’pasusve t’Krishtit. Prej ditësh, kjo ka mbet e rrethueme nga shum argumente që kan dëshmue kundër saj (Beslidhja e Vjetër, Gnostikët, historia, mësimet islame). Noshta bash sot asht koha me u thirrë në ‘konçile’? Por, Witherington vazhdon me u shpreh se “nuk ka asnji evidencë se kto shkrime prezentojnë rrugën e vërtetë të Krishtenizmit.” Kur u pyet se a zbulon Ungjilli i Judës ndonji fakt t’randsishëm për vet Judën, Witherington u shpreh: “kjo asht sikur me thanë se nji dokument që asht shkrue 150 vjet mbas vdekjes së Gjorgj Vashingtonit, t’na tregoj t’vërtetën thelbësore.”Kandvështrime... – Vërtetë, noshta sot asht koha me u thirrë në konçile?! Do ta përdori ktu nji qëndrim t’shprehun me fjalë t’nji ashiku që e quejn Fahredin Shehu, kur në nji debat n’media tha se ‘unë s’e pranoj konceptin e Emanuelit’. Por edhe shum pasues t’Krishtit, t’afërt me të n’kohë, nuk e pranuen dhe kujtoj se nuk do ta pranonin konceptin e sotëm të Emanuelit. Koncepti ‘i sotëm’ i Emanuelit nuk pranohet as n’islam, me gjithë skjarimet e fella që kan dhanë mendimtarë t’ndryshëm islam (kujto psh. se çfarë skjarime janë dhanë te The Seals of Wisdom, nga Ibn Arabiu). Nuk pranohet as kryqzimi i tij për falje t’mëkatit t’Adamit dhe t’njerëzve. Pendimi i sinqertë i njeriut ndaj Zotit t’vet, n’islam formon bazën e lidhjes së njeriut me Zotin. Barnaba gjithashtu flet për kryqzimin e Judës n’vend t’Krishtit; në Ungjillin e Judës thuhet ‘ti do ta sakrifikosh njeriun që do t’më mbuloj [ngjet në] mua’. Mendimi se ‘shndërrimi’ ndodhi me rastin e përqafimit t’Krishtit nga Juda, po i fryen prushit prap. E përderisa Zoti ka dashtë me na kthjellue me pak dritë hyjnore, nuk e ka lanë n’rahmetin e njerzve as profetin që e ka sjellë këtë dritë. “...ata as s’e kan mbytë as s’e kan kryqzue atë, por atyne u përngjau. Ata që polemizuen për këtë, janë n’dilemë për të. Ata nuk kan kurrfarë dije të saktë për të, përveç se supozojnë. Por sigurisht ata nuk e vranë atë.” (Kur'an, 4:157)Dhe nëse krejt këto mbesin t’ndame ashtu qysh janë tash nër ne, dhe nëse t’vërtetën mundohemi ta shohim prap n’copat e thyeme t’nji pasqyreje…atëherë do t’vazhdojmë me ‘hear the Christ yelling at us again’, për çdo të vjetër që e ardhmja do ta shpalos prej dheut si t’re.
© by Gazetajava.com
KOSOVA KA ZA…
Sa bukur e kishte fillue Fahredin Shehu shkrimin: Të dua Shypni! Paj….kisha me doktorue me e spjegue se çka m’shkakton kjo fjalë e shkrueme kështu. Vetëm mbrenda fjalës “Shypni” ja “Shqypni” ja “Shqipni”, si kisha me e shkrue une, rroket krejt ajo që na shqiptarët jemi, në tanë laramaninë tonë linguale, konfesionale, kulturore e gjeografike. Fjala “Shqipëri”, në kuptimin e saj të reduktuem e të keqkuptuem, asht fjalë tjetër për nji përpjekje dhe ndërmarrje historike që krejt përmbajtjen e fjalës “Shypni” me e dezinfektue, me e dlirë e sterilizue … prej Islami, prej Gegnishteje, prej Rocku, prej veriorëve, prej kosovarëve, prej njerëzve që i heqin këpucat para dere, prej tregu të lirë…prej demokracie…
Fjala “Shqipëri” asht e kompromitueme me dhunë, posi Standardi ’72, asht e komprimitueme me Gullaga shqiptarë, me vuejtjet e njerëzve të pafajshëm….
Prandaj Fahredini e nis letrën – Të dua Shypni!
Avion! (Nëse e kam lexue mbarë:)
Ju ftoj me i lexue Fahredinin, Feridin, Rrustën…Une po ju them: Kosova ka za.
Jam shumë optimist se Kosova ka me u ba, përinati të kosovarëve që ju vjen turp nga vetvetja, nga kush janë, nga kosovarët që ju vjen turp se si ju flasin prindët, që ju vjen turp nga era e gojës së prindve të vet gjatë ditëve të Ramazanit, që lshojnë roletnet kur ju falen pleqtë në shpi mos po i shohin kojshija, që ju vjen turp nga pleqtë e vet kur marrin avdes, që ju vjen turp nga prindët e vet kur i ndiejnë tue folë Gegnisht (si Batonit), që ju vjen turp nga prejardhja e tyne, nga kush janë e prej nga janë.
Me kësi njerëz nuk bahet Kosova. Me kësi njerëz bahet vetëm nji karikaturë enveriane e asaj që Enver Hoxha e politbyroja quenin “Shqipëri”. Sa edhe fmija e Enverit sot n’Tiranë keshin me ta, por nuk ju kallxojnë se nuk i thuhet sakatit – sakat.
Nëse doni me e diktue këtë rod kosovari, folini Gegnisht, qujeni Shypni shtetin, kritikojauni Kadarenë, ofendohen ma shumë se me jau sha Enverin, sepse Kadare asht ma Enver se Enveri për ta. Kadare asht Enveri përnime (sic!) Nji erzac dhe nji ngushëllim për ta.
Kosova ka za. Dhe zani i Kosovës nuk asht ky zani që po vjen prej institucioneve e prej qeverie (e zadhanses me frizurë e me gjuhë të teleisun!). Sepse Kosova nuk bahet me kryeministra si Çeku, i cili publikisht pranon se s’ka gja në dorë. I cili publikisht bahet keshe po nënshkruen ligje. Kosova nuk bahet me kësi kryeministri si Çeku, i cili publikisht pranon se asht – kukull. Paj as n’Tunguzi këso marifete nuk bahen ma.
Sepse krejt këto lidhen e nyjtohen te nji fjalë – dinjiteti.
Kosova nuk bahet me njerëz pa dinjitet. Askush nuk po kërkon nga Çeku me qenë pa dinjitet. Nëse nuk ka gja n’dorë e asht kukull, si e pranon vet publikisht – pse nuk po jepë dorëheqje. Qytetari kosovar nuk ka kërkue asnjihere prej tij me pranue kështu publikisht se asht - Njeri pa Dinjitet.
Kosova nuk bahet me njerëz pa dinjitet. Njerëz që nuk kanë unë, që ju vjen turp se kush janë, që ju vjen turp prej prindve të vet, që ju vjen turp nga Gjuha Amtare, nga feja e vet ja e prindve të vet, saqë i mësojnë fëmijtë jo me i thanë ‘kapuç’ po ‘kapelë”, jo “krye” po “kokë” (e ate “kokë” të vet e përdorin vetëm për me e qeth). Njerëz që ta shesin Kosovën për nji tender e për dy palë maqina shtypi, njashtu tue folë keq Standardin ’72 e tue thanë – pasha Zotin!
Përinati të krejt këtyne kosovarëve të kompleksuem me gjuhën e vet, me religjionin e vet, me traditën e vet, me kulturën e vet – Kosova ka me u ba.
© by Gazetajava.com
Ese shpirtnore
THE RIPENESS IS ALL!
Në kohërat e lashta pjekuria ka qenë çdogjë, derisa Shekspiri nuk e ka thënë … the ripeness is all, e deri sot ende vlen jo vetëm ta kujtojmë apo ta rishkruajmë por ta bëjmë. Neve na parashtrohet problemi si ta parashtrojmë pyetjen apo si ta ngrisim çështjen e pjekurisë në kohën kur jemi hutuar se jemi në fazën e pjekurisë. Njerëzimi në përgjithësi është larg nga kjo fazë dhe jo është njëra nga shumë pikat ku nuk pajtohem me Bahaullahun, themeluesin e fesë Baha’i. Ne jetojmë në një botë pëplotë dhunë dhe në secilin qytetërim kanë dalur zërat e dijetarëve të cilët kanë thënë se së shpëjti do t’I vie fund botës për shkak të tiranisë, amoralitetit, korrupcionit, sëmundjeve. Çdo qytetërim I ka pasë këto sëmundje dhe asnjë qytetërim nuk ka arritur ta gjej ilaçin …Ajo çka ka arritur secili qytetërim është ta sofistikoj secilën nga këto sëmundje duke ia dhënë trajtën tjetër .
Babai I historisë, Ibn Halduni, bukur e ka vërejtur që secili qytetërim ka fazat e veta të zhvillimit dhe e ka kohëzgjatjen e caktuar. Dhe krejtë çka ka ndodhur në histori ëshët që një qytetërim të rrëzohet nga tjetri në hijet e të cilit do të ngritet nje tjetër, më I mirë??? Ndoshta !!!???
Derisa atje përjashta dëgjohen detonimet, krismat, helmimet, vdekjet …lulet çelin, bilbilat këndojnë, xixëllonjat kopulojnë, në kohën e vetë duke kaluar nëpër të gjithafazat e zhvillimit, në kokat e njerëzve vdesin të vjetrat dhe lindin hipokrizi të reja.Ekzistojnë me mijëra e miliona krijesa, familie të bimëve dhe të shtazëve raca dhe sorte të ndryshme natyrore dhe ato që I ka hibridizuar e klonuar njeriu dhe sa dhimbshëm është që po ky njeri nuk mësoi nga mjeshtria e huaj dhe mjeshtria e vetë. Si nuk mësoi vetë të transformohet, më mirë të piqet, …the ripeness is all.
Që të arrijmë deri tek dallimi më I madh ndoshta duhet të kalojmë nga gjendja e egër shpirtërore në atë të butë, sepse …pemës së egër I vie era lule, kurse pemës së butë I vie era frut- thotë Novalis.
Shpesh jemi të mashtruar nga zhvillimi I teknologjisë, bëjmë lodra më të sofistikuara për t’u krekosur më shumë sikur ato lodra na bëjnë më të mirë. Teknikisht asnjëherë njerëzimi nuk ka qenë më I zhvilluar, por shpirtërisht asnjehërë më mbrapa nuk ka mbet. Asnjëherë në histori nuk ka pas më shumë pasuri e asnjëherë më shumë nuk kanë vdekur nga uria.Ajo çka më së shumëti më irriton është heshtja e intelektualëve musliman. Atje ku më së shumti pritet sa I përket Islamit, atje më së paku del moral islam dhe kot u paska fol Muhamedi arabisht … nuk është me ne ai I cili në gjumë bie I ngopur e komshiun s’e ze gjumi nga uriaMë duket se më shumë e kuptojmë ne në Evropë. Nuk mundem assesi ta marr me mend se një princ Saudik posedon 27 miliardë dollar e fqinjët I ka po aty afër në Afrikë, të cilët po vdesin nga uria. Absolutisht nuk e kuptoj ndërtimin e një xhamie të artë me margaritatrë e xhevahire e gurë të shumtë të çmuar kur aty do të luten njerëzit të cilët kanë më shumë konkubine se sa gishtrinjët në këmbë e duar bashkë. Po njerëz janë ata, njerëz jemi edhe ne, por dallimi është si ai mes baltës dhe hallvës.
Ne kemi nda pogaçen me komshinjët, ne kemi pi shurup mani sëbashku, rrushin e kemi shtrydh bashkë, grurin e kemi korrë bashkë dhe kemi lënë pakëz në ara për fazanat, kumrijat e galat, shtogun e kemi mbledh për mehlem për plagë dhe me lulet e tij për kemi shuar etjen udhëtarit, ullirin kemi shtrydh dritë shpirtit me I dhënë, fikun kemi mbjell kah Jugu, fshehtësinë për t’na e ruajtur, arrën kemi ngrënë në vena të na qarkuloj gjaku I lashtë, kamomillë kemi pi çdo plagë të jashtme dhe të mbrendshme kemi shëruar.
Dallimin mund ta shihni, është sikur në mes të baltës dhe hallvës, edhepse ju duken se janë të njejtë. Sepse ne e kemi shartu vetën sepse ne e kemi punuar tokën e bari vendeli ia lëshoi vendi misrti mysafirë, I cili në çdo farë tramaku jep 3-4 tamakë tjerë, sepse pemëve tona nuk u vie era lule por frut, sepse frut, sepse fruti ynë është I pjekur si thotë Shekspiri…the ripeness is all.
Në kohën e Musës ka jetuar Karuni, një pasanik shumë I madhë dhe thuhet se ka pasë 70 shohse me çelësa të thesareve të tij dhe mbahet në mend vetëm si një koprrac I tmerrshëm.Harrun ar Rashid mbahet në mend si një halifa shumë I pasur por mbahet në mend si një person që ka arrit pjekurinë, hapi shkolla, universitete, biblioteka, investoi në kulturë. Kësaj I them pjekje, transformim, të bëhurit më serioz- Metanoia.
Princi Siddharta ( Buddha) princi Ibrahim Edhem I Horasanit dhanë/lanë krejt mbretërinë. Kjo është shpëtimi , kjo është vetshpëtimi, faza më e latrtësuar e pjekurisë, e Metanoia-s, kjo është Autosoteria.
Asnjeherë nuk kam dashur të shkruaj për problemet me tematikë politike edhe pse I di, m’i mësoi jeta, sepse kurrë nuk jam marrë me politikë por ajo është marr me mua, në mënyrë shumë të vrazhdë dhe unë assesi nuk po kuptoj pse njerezit si shkenctarë, artistët shkrimtarët…, përzihen në punët të cilët shumë pakëz I marrin veshë, asgjë nuk iu desht Naom Chomsky-t me I dal në krah serbeve që na qenkan viktima të demokracisë, e pamë cka I ndodhi Peter Handkes, pse Chomsky nuk ka marrë mësim prej tij, duke e ditur se I ka të gjithat përpos gjthëdijshmërisë,
Nëse I ka thënë dikush se është I gjthëdijëshëm e kanë gënjyer, por nëse vetë është bind se është I tillë qenka hutuar, ndoshta kjo është shenjë e senilitetit dhe mosarritjes së pjekurisë së duhur shpirtërore, definitivisht. Nese ai e di se është I mirë në Linguistikë edhe ne po këtë e dijmë, kush I tha se Llinguistika është Politikë. Çështja e kosovës është propblem politik e jo linguistikë. Nese krejtë bota e pa ekzodin shqiptar, apartheidin dhe gjenocdin serb jo vetem ndaj shqiptarëve, në cilën gropë të botës paska jetuar Chomsky I cili nuk I paska pa këto pamje kur CNN, BBC, Reuters, Associated Press dhe shumë e shumë të tjerë kanë raportuar.
Nëse e arsyeton gjenocidin serb I cili të ka ndodhë para hundëve duhet ta arsyetosh edhe holokaustin, I cili ka ndodh shumë më herët, dhe ne të gjithë e dijmë se ata që arsyetojnë vrasjen dhe gjenocidin , të çfarë soji njerëzor janë, ja këtu duket dallimi si ai në mes të baltës dhe hallvës. The ripeness is all, my friend.
Fahredin Shehu
Qershor 2006
Prishtinë
align="justify">
PORTOKALLI I SHTRYDHUR ESHTE I IDHET
Nga Fahredin Shehu
"Dita ishte e bukur dhe nje trung pjeshke perplote me fruta te lengshem, donte t'i thyej deget e holla", jep nje pamje te nje endrre ose te fillimit te nje vargu portik. Sa jemi ne poetik eshte pa dhe po shihet dhe kriza te cilen po ia gjuajne lexuesit se nuk lexon, shkrimtaret e sotit (... o ku jeni burra ...?) ka vetem nje kahje. Vallahi duhet me e pyet veten sa jane shkrimtaret ne krize kreativiteti? dhe jo vetem shkrimtaret...
Nje shenje e fuqishme e dekadences se madhe eshte kritika e tepert e secilit kunder secilit andaj edhe ky llaf nuk ka mundur t'i ik kritikes kunder kritikes. Kjo na u paska bere fenotip. Nje kulture e komunikimit te vrazhde me mungese te dashurise. ( Dashuria- te lutem mos lexo; ajo dashuri si afekt i budallakise se pubertetit).
A eshte problemi i Inteligjences, Nderdijes apo Vetedijes se pamoralshme une nuk e di.
Kur me vizitoi nje American Sufi nga Vermonti ( USA) i cili po e ndiqte kursin e teozofise i thash se koha po i shkon kot ndersa Zoti po betohet ne kohen. Kujto Suren e Kur'anit ... Vel asr ine'el-insani le fi husr ... pasha kohen, me te vertet njeriu eshte ne humbje ...Dhe i tregova se ne Indi ekzistojne tri shkolla te kerkimit, Karma, Bhakta dhe Djana d.m.th. shkolla e Karmes apo veprimit, shkolla e Bhaktes apo dashurise dhe shkolla e Djanes apo diturise. Dhe te trija shkolla kane dhene mjeshter te forte te disciplinave te njohjes se vetes dhe Perendise. Dhe nese neve na duhet urgjentisht dicka atehere ajo eshte shkolla e Bhaktes, qe Ramakrishna te na udhezoj , Rabia el Adaeia te na udhezoj, Mansur Hallajj te na udhezoj, Maister Eckhart te na udhezoj, Por edhe Valtezar Grazian Morales, Erasmi i Roterdamit, Saadi, Attar, e pastaj pse jo edhe Wivekananda, Khut Hoomi, Meher Baba, Osho Rajneesh, Pir Ziya Inayat Khan, Murat Yagan, te cilet jane rebeluar nga turma dhe kane luluar sikur qe lulja rebelohet nga dega dhe lulon duke liruar parfumin e saj, (Eshte ky nje varg nga "Shumesi e padukshme"). Ndersa keta ishin sherbyesit me te medhenje te humanizmit.
Natyrisht cdogje e ka cmimin e vete dhe kjo do ta kete cmimin e vete i cili ka me u pagu shtrenjte. Sepse gjuha e gjate eshte shenje e injorantit jo e elokuentit. Hazreti Ali thote: "me rritjen e dijes gjuha shkurtohet". Kjo eshte nje zhveshje e domosdoshme si mellef per keto ndjenja te rudhosura kot. Dhe une e di e vecmas kur ma rrefeu Rumi misterin e cmimit i cili me tha peshperitshem " nese e qet kalin ne pazar te pulave ke me e shit me cmim te pules". Por ekziston nje dhembshuri prej nje plaku te pyjeve te gjelberta i cili shikon me nje dioptri tjeter ama krejt tjeter ne gjerat te cilat po jane duke u ndodhur tek ne. A eshte edhe kjo e mundur? Nese po atehere aferin entitetit kosmik me manifestim te dukshem vetem me thjeshtesi. Prandaj e kuptoj cmimin dhe e di pasojen. Ndersa kete po ta ilustroj me nje SUFI urtesi :
Askush nuk ka mesuar nga une mjeshtrine e gjaujtjes me shtizeE qe nga une nuk e ka bere shenjester.
Kur jemi tek cmimi atehere po e ve edhe kete jo si dekorim por si komplementaritet, dhe jo pse une nuk mund te them dic te ngjashme por sepse nese une e them kete shqip, nuk do te pranohet. Sepse ne nuk pranojme asgje cka vjen nga vetja. Valle a jemi ne si dreri myshk ( Moschus Moschiferus) i poezise se Kabirit dhe Tagores, te cilet duhet te thehemi per ta njohur se ajo erandje po vika prej vete neve. Prandaj sa per te miren e te gjitheve po e ve edhe kete Sufi urtesi:
Dy mjeshter Sufi bisedonin dhe njeri prej tyre,
SIMAB tha: Do ta shes librin e urtesise per njeqind dukat e disa per kete do te thone se eshte i lire
JUNUS MARMAR iu pergjigj: Ndersa une do ta jap celesin e te te kuptuarit te tij Por askush nuk do ta marr, madje edhe falas.
Kjo jep nje parashenje se eshte me mire me hesht se me fol. Zaten edhe cdohere ka qene keshtu por papjekuria e bene nganjehere te veten sikur edhe une timen. Edhe nese thuhet dicka atehere mos te zhvishet si levozhge e idhet.
Ata qe e shtrydhin rrushin fitojne mushtin, ata qe kane durim te presin nga mushti fitojne veren, ata qe e pijne kenaqen ndersa une nuk jam Khajami. Prandaj me mbetet uthulla e atyre qe nuk dijne veren ta ruajne.
Pra vazhdoj te them per te saten here:
Eja te ta rrefej misterin e perditshmerise Nata ta zhvesh trupin behesh si mejitDita ta zhvesh qenien behesh si nefritEja te ta rrefej dashurine e engjellit per njerine
E cka do te ndodhte nese e kisha thene krejt cka ketu fshehet? Natyrisht do ta kishte shijen e portokallit te shtrydhur
8 Janar 2005/www.albnet.gr/
OSHO
Nga Fahredin Shehu
Pas botimit të tre-katër librave të Oshos edhe në gjuhën shqipe, për çka duhet falënderuar përkthyesit dhe botuesit, kam borxh së paku ta bëj një introdukt për një fenomen njerëzor, mendimet e të cilit përhapen në mbarë botën. Dhe, asnjërën nga këto përkthime nuk e lexova dhe nuk e njoh saktësinë e tyre, por thellë mendoj se Osho nëse është përkthyer ashtu si është, vetëm me dashuri, atëherë nuk dyshoj se përkthyesi ka dështuar ta përcjell mesazhin e mjeshtrit të madh të alkimisë së transformit të koshiencës. Me Oshon ka kohë që ballafaqohem (fundi i viteve 80-ta), dhe kryesisht janë botimet në gjuhën angleze, kroate, serbe dhe sa herë që e kam lexuar, duket se është një person i ri, një autor tjetër me frymë të njejtë. Më gëzon fakti që lexuesi kosovar ka mundësinë të hapet dhe ta absorbojë një urtësi primordiale, e shprehur dhe e artikuluar për njeriun bashkëkohor.Ishte Meher Baba me “Discourse” dhe pikërisht ky Osho me “The Ultimate Alchemy”, të cilët më shpëtuan gjatë luftës nga çmendia e bombave të NATOs, vrasjet mizore të fëmijëve shqiptarë nga serbët dhe ushtria e organizuar jugosllave, nga kundërmimi i gjakut, pamjet e shiringave të hedhura, vëshëmbathjeve të përgjakura, etj.Fjala OSHO nuk është emër i personit, për të cilin flas. Osho është titull më i lartë për mjeshtrit e Zen-it. Osho është term i derivuar nga Japonishtja antike dhe personi i parë i cili e ka përdor është EKA, i cili me Osho iu drejtua mësuesit të tij Bodhidharmës.“O” do të thotë dashuri dhe mirënjohje me respekt të thellë si dhe sinkronicitet dhe harmoni, ndërsa “SHO” do të thotë ekspanzion multidimensional i koshiencës.Kurse emri i vërtetë i Oshos për të cilin flas është Sri Bhagwan Rajneesh. Tek me 27 shkurt 1989 ithtarët e Oshos në mënyrë kolektive vendosën ta quajnë Osho Rajneesh.ZEMRA E ZBRAZËTËSHTË DERA E PËRHERSHMËRISËËSHTË LIDHJE MES TEJE DHE EKZISTENCËSNUK ËSHTË DIÇKA JASHTË FIZIKËS APO MATERIALES OSE PSIKOLOGJIKEËSHTË DIÇKA PËRTEJ TË DYJAVEDUKE I TRASHENDUAR TË DYJATËSHTË DIVINITETI YTMBAJ NË MEND, ZEMRA E ZBRAZUR TË BËN BUDHA( TË PËRNDRITUR)Me një fjalim të këtillë njeriu i këtillë vështirë që do ta gjente substratin për t’i mbjellur farët e tij, prandaj ndoshta kjo edhe është arsye pse në Kosovë nuk ka qendër për Multiversitetin e Oshos. Ka qendra të shumëta të Oshos në shumë vende të botës, ndërsa në territorin afër nesh më të njohura janë në Novi Sad, Sutomore, Kroaci dhe Slloveni.Osho ka lindur më 11 dhjetor 1931 në Kuçevad, Madija Pradesh, Indi. Që në fëmijëri ishte rebel dhe çdoherë ka insistuar në përvojën personale të vërtetësisë e jo në parim të verbër të dijes dhe besimit nga tjetrit. Ishte shpirt i pavarur.Thuhet se e përjetoi përndritjen në moshën 21 vjeçare. Fillon të ligjerojë në Universitetin e Xhabalpurit duke ligjëruar filozofinë. Fillon të udhëtojë nëpër Indi duke i sfiduar besimet tradicionale dhe nxitur polemikat publike.Në mënyrë intensive lexonte çdo gjë që gjente.Kah fundi i viteve 60-ta filloi ta zhvillojë teknikën unike dhe tani të famshme të MEDITIMIT DINAMIK. Ai thotë se njeriu bashkëkohor është i stërngarkuar me tradita të njohura të së kaluarës si dhe me mërzinë e jetës moderne, kështu që njeriu të kalojë procesin e thellë të pastrimit, parasë, të shpresojë se do ta zbulojë pakoshiencën, gjendjen e relaksuar të meditimit.“UNË JAM FILLIMI I NJË VETËDIJE TË RE FETARE”“POROSIA IME NUK ËSHTË AS DOKTRINË E AS FILOZOFI. NË TË VËRTETË POROSIA IME ËSHTË ALKIMI, SHKENCA E TRANSFORMIMIT”Osho vdiq më 19 janar 1990. Komuna e tij e madhe në Poona të Indisë është gjithnjë në rritje dhe po bëhet Qendra më e madhe botërore për zhvillim shpirtëror. Kjo qendër tërheq njerëz nga mbarë bota, të cilët shkojnë për programe të ndryshme të meditimit, terapisë, kreative, zhvillim trupor, etj.Qëllimi është që njeriu bahskëkohor të lirohet nga prangat e ideologjive dhe sistemeve të ndryshme, të cilët po e ndajnë njerëzimin. Të krijohet qenia e re njerëzore, e cila jeton në harmoni më vetveten dhe rrethin. Aty ekziston Shkolla Osho e përqëndrimit dhe mjeshtrive luftarake të Zen-itShkolla Osho e arteve kreativeOsho akademia ndërkombëtare e shërimitOsho akademia e meditimitOsho Instituti i dashurisë dhe koshiencësOsho shkolla e mjekësisë pulsative tibetaneOsho qendra për transformimOsho klubi i meditimit; kohë e lirë kreative.Ajo çka Oshon e bën të veçantë për mua është gjithanshmëria e tij në njohjen dhe aplikimin e urtësive më prominente botërore të trashigimisë shpirtërore botërore.Numëron afro 700 vepra të shkruara, ngjashëm si Al Ghazali, Ibn Arabi, Tesla. Kjo duket së është shifra e kreacioneve të mendjeve fertile të njerëzimit.Osho shkruan për Meditimin, mjeshtërit budistë, mistikët Indian, për Kabirin poet mistik, për Krishnën, Jezusin, për Sufizmin, Tantrën, Tao-n, Upanishadat, Mistikët perëndimor, Yogën, Zen-in dhe mistikët e Zen-it etj. Pikturat e Oshos kanë origjinalitet të spikatur.Librat që unë i rekomandoj për lexim janë:Buddha zbrazëtia e zemrës;Alkimia supreme;Fara qiellore;Bash ashtu;Unë jam porta mistike;Rruga ime rruga e reve të bardha.
© by Gazetajava.com
INICIMI MAGJIK NË DASHURI
Të gjithë ne kemi qasje të barabartë në bibliotekën universale e cila posedon informata të rëndësishme dhe plotë domethënie. Për ta lexuar atë, ne vetëm duhet ta dëgjojmë zemrën tonë, e ajo mesiguri ka çka thotë. Dëgjimi është çelësi i të mësuarit dhe komunikimit të shëndoshë. Nuk është e kotë që Fahredin Shehu deshi ta hap, SHKOLLËN E DËGJIMIT, në Kosovë. Me këtë çmendi mund të matet vetëm çmendia e dashurisë, e cila, pothuaj, çdoherë ia kalon. Janë katër nivele të të dëgjuarit:1. Mosdëgjimi - kur me sy e shikojmë dhe projektojmë idenë tonë në bazë të fjalës së fundit të folësit.2. Dëgjimi me injorim - kur dëgjojmë duke injoruar dhe duke i lënë anash idetë e folësit;3. Dëgjimi aktiv - kur dëgjojmë plotësisht, kuptojmë dhe asgjë nuk ndërmarrim; dhe 4. Dëgjimi empatik - kur dëgjojmë në mënyrë aktive dhe bashkëndjehemi, kur e vëmë vetën në lëkurën e folësit. Për ta arritur këtë shkallë, duhet koncentrim i madh, kontemplacion dhe dashuri, dashuri të paanëshme.Sugjeroj të lexohet shkrimi MË DËGJONI MADJE NJËHERË në www.horizonti.com . Ka aty diçka dhe për diçka që duhet të mendohet.Në moshën 37 vjeçare, të shtunën, më 28 nëntor 1244, Mewlana Xhelaluddin Rumi - ndër poetët më të mëdhej mistik të të gjitha kohërave, e takon Shemsuddin Tabrizin, një dervish ravgues, për të cilin dihet nëpërmjet Rumiut, ashtu siç dihet për Sokratin nëpërmjet Platonit. Në këtë kohë tek Rumi ndodhë revolucioni, plotësisht ndryshon dhe e përjeton involucionin. Praktikisht, ndodhë Supernova. Falë dëgjimit empatik, dy javë kanë bërë muhabet (bisedë e përzemërt) vetëm me ujë dhe me pakëz rrush të thatë. Falë dëgjimit empatik është krijuar simpatia platonike, saqë Shemsuddin Tabrizi detyrohet të ikë nga Konya (Turqi), gjë që lind telashe të shumëta. Ndoshta ia ka vlejtë kjo sakrificë, se pas kësaj do të lindë DIWAN SHEMSI TABRIZ, një kompendium i mrekullueshëm poezish, normal…mistike. Kështu ndodhë kur dëgjohet zemra, kur kjo hapet si syth për ta liruar parfumin e vet.Dikur lexoja me kënaqësi të madhe librat e Franz Bardonit dhe njëri prej librave të mrekullueshëm të tij, INICIMI NË HERMETIZËM, libër ky i cili bukur do telashe m’i kishte nxjerrë për ta absorbuar si duhet. (Natyrisht, nuk është lehtë të lexohet shkrimi i mjeshtrit më të madh të Kabballës së shekullit të kaluar), krijoi asi shtytje për meditim, saqë ndjeja se diçka do të eksplodojë. Këtu dhe kështu këtë shkrim po e emërtoj INICIMI MAGJIK NË DASHURI, sepse ka njëfarë magjie gjatë inicimit, ka edhe njëfarë magjie në dashuri, dhe ka edhe njëfarë magjie tjetër gjatë dëgjimit.Vargjet në fillim të këtij shkrimi janë shkruar në vitin 1991, kur e lexoja historinë e M.M. Sharifit, ku kisha zbuluar besimin arab paraislam. Allah edhe ishte perendi i cili adhurohej vetëm në brenga të mëdha. Si perendi supreme, atij i drejtoheshin vetëm në raste tepër të rënda, kurse Al Lat, Al Uza dhe Al Mannat ishin për nevojat e ndryshme. I gjithë ky paganizëm m’u dukë si pazarllëk dhe jo vetëm ky paganizëm, por paganizmat e të gjitha llojeve. Darka e Lamës për shembull. Pastaj thuhet… t’u kthehemi rrënjëve, ndërsa çdo vrojtues i kujdesshëm doemos e vëren se nuk janë vetëm rrënjët, është edhe dega, gjethet, substrati, kushtet klimatike, etj.Për këtë arsye jam proponent i kontemplacionit të gruas më të famshme të Misticizmit Islam, Rabiya Al Adawiya. Dhe, u rastisa unë në Kajro në korrik të këtij viti, në xhaminë me plotë vizitorë të Rabiyas, të cilën e çmojnë pothuaj të gjithë muslimanët dhe derivatet e Islamit. Atje i fala dy rekkate nafile (lexo: lutje vullnetare) dhe u luta me lutjen e saj …O Zot , nëse të lutem nga frika e ferrit, ferrin ma dhuro, nëse të adhuroj nga shpresa e parajsës, parajsën ma privo, të lutem sepse të dua, të lutem sepse jam robi Yt.Kështu ajo e zbuloi bukurinë/mrekullinë/misterin e lutjes.Nuk ka bukuri nëse ajo nuk është e mbuluar - thotë Hazrat Inayat Khan, një nga sufitë më të mëdhej të kohës sonë.Këtu qëndron kuintesenca e dallimit mes Matematikës dhe Ekzistencës, sepse në Matematikë një plus një është baraz me dy, ndërsa në Jetë një prind plus një tjetër është baraz me Familie. Andaj thotë Muhammedi a.s. Të gjitha krijesat e Zotit janë një familie, më i miri prej jush është ai i cili i bën më së shumti të mira kësaj familjeje. Dituria dhe Dashuria janë sandale kosmike për rrugën e shenjtë, e cila është e shtruar me gjemba. Prapë po e përsërisë se po na mungon vokabulari tokësor për çështje qiellore. Pra, duhet ta presim një gjeni, i cili do ta krijojë këtë vokabular…kur në botë paraqitet gjeniu, do ta dini, sepse të gjithë budallenjtë do të bashkohen kundër tij - thotë Kung Fu Tze. Nëse e takoni gjeniun mos e vritni, se ai me siguri ka çka të thotë.Uroj që folësi i këtij shkrimi t’iu flas me tinguj infrasonik, të hapen dyert e bibliotekës univerzale, për t’i dëgjuar pëshpëritjet, vibrimet e zemrës, e cila me siguri ka çka të thotë dhe e cila me siguri diçka do të thotë, e pastaj le ta aprovojë ligjin e dashurisë – Puthni këtë ligj, sepse thotë Rudaki…të puthësh është si ujin e detit ta pishë, sa më shumë që e pi aq më shumë të pihet.
© by Gazetajava.com
Sumnakuni phurt / Ura e Arte
Kujtim Paçaku, autor rom nga Prizreni Asht ky shkrim i parë qi po e baj n’Geg, sepse asht nji diçka qi m’shtyn nga mbrendia si diçka qi po don me pëlcit si nari i pjekun, e me diftue inci t’kuqe me shijen e cila e knell fikirin.Asht Kujtim Paçaku, Rom nga Prizreni, i cili asht ka lufton deri te fryma e fundit me e ruejt, me e begatue, me e mbajt gjallë e krejt n’fund, me krijue art në gjuhën e cila si gacë e m’lueme e Vedave me mija vite po pulson dhe hala po e ruen at hikmet t’fituem me vuejtje e të përcjellun amanet p’ej Gangut deri n’Ballkan e ma tej n’Europë. Asht Kujtim të cilin e njoh ka kohë, por nëpërmjet librit të tij të fundit sikur po don me na u manifestue në sahillëkun e ri t’Kosovës me nji poezi të kullueme, natyrale dhe me tan kyvetin e tij p’ej shairi, sikur po don me na dhanë ders se si kullohet vuejtja, syrgjynllëku, dashnia dhe zanati në torkullin e tij kreativ. Me kijafet t’madh e nis librin, tue na diftue për historinë rome dhe po më duket se po na thotë … “O jermi, motijam këtu e tek tash po du me ju zgjue e me jau hjek duvakun e gafletit. Të gjallë jena edhe na, bile këtu n’ Ballkan jena moti, ka 1000 vjet … hiq ma larg se 100 kilometra p’ej Prishtine…”Gjuha…gjuha që vdekjes i ka dal përballëKëngën duke mos e ndalur kurrë…gjuha ime RomeEnde është e gjallëKujtimi shkruen edhe për jetën dhe sikur po e merr n’supe t’veta tanë dhembjen e popullit t’vet, jetën e randë t’popullit t’vet:O jetë, dëgjomëJe tepër e vocërr ndaj dhembjes sime!Tevona i kena edhe disa gjysëmbejte shumë t’ forta kur i knon urisë:… nuk më kujtohet Kur për herë të fundit E kam shijuar kafshatënE bukës valëQë në çerep e piqte e imja nënëAta ma s’miri e dijnë kijametin e pranverës dhe i knojnë me të madhe, kurse fmitë i pyesin kur vjen Shën Gjergji:…është dimërKëngët tona treten në borëNdërsa fëmijët pyesinGjyshin e vet;O, babagjyshEdhe sa ditë do të vijëHedreleziFusha e gjanë e zemërgjansisë së shairit e ka nji abdërr të cilëlën e knon si me kullue rrëshina në vapën e gushtit.…të isha ujë i madhT’i ngopja të gjitha fushat e botësPlot drithQë së bashku të ham bukëEdhe unë edhe ti…Më i fortë për një vdekje…lotët nuk rrjedhin nga frikaPor nga pikëllimiQë vdekja ndodh pa ritualin e zakonshëmNa drejtohet neve qi jena kah e harrojmë nanën natyrë, e gjanë asht ajo, ka vend për secillin:…nëse ke harruarTë ecësh nëpër pyjet e denduraTë bësh gjum përskaj lumenjëve të mëdhenjT’i zgjohesh dhe t’i gëzohesh agimit të riNëse ke harruarTë këndosh edhe kur të qahetTë vallëzosh edhe me këmbë të thyeraTë japësh dashuri edhe kur nuk të kthehetNëse të gjitha këto i ke harruarAtëherë eja me neBëhu si neBëhu ne…Na jena mahlukat - krijesa t’dobëta - këte tanahere e kam dijtë dhe se Zoti nuk ban asnji ndamje, kurse Kujtimi na thotë:…përse frikohesh Përse fsheheshTë vie turp nga ngjyra e lëkurës tëndeO njeri Neve na ka krijuar ZotiSi tySi mua Si edhe ataNën ngjyrën e lëkurës tëndefshehur e ke një ylberMu Brenda shpirtit tënd…Me e ndie veten t’përuzun e din vetëm ai qi asht i përbuzun dhe i lan manash, mahsus kur e ndien se ka ngjyrën tjetër e mos me folë kur mendon ndryshe, ma mirë, ma nalt, ma me përkushtim, me mendjen e lame, tahret sikur me i ba trupit e shpirtit para lutjes.Kam edhe nji send me e thanë para se me përfundue. Me kangë të Kujtim Paçakut koxha jam eglendis dhe i tanë ky kyvet qi ai me disa fjalë, me vetëm disa vjersha, me e thanë shpirtin e krejt popullit, vallahi asht ma’arifet, e bashka qi kam mësue se ishim aq afër njani me tjetrin e une bosh p’ej dijes për romët. Njajt si dy kallamet e Rumit. Shënimet biografikeKujtim PaçakuKa lind në Prizren, më 12.04.1959 Gjuhët: Rome, Shqipe, Serbe, Turke, Boshnjako&Serbe, Agleze, Frenge, Shkollimi i kryer: Akademia e Arteve Muzikore. Grupi: Pedagogjiko-Artistik1980-1986 / Ka punuar si mësimdhënës në shkollën fillore Duhël-Bllacë, Therandë Nga viti 1986 - redaktor-gazetar në gjuhën rome, Radio PrizrenKorrespondent në shumë media rome dhe europiane1986 - regjisor dhe autor i dramave rome në Prizren. Drama: “O kamipe na puæhela» (“Dashuria nuk pyet”)1987 - autor ®jisor, komedia: “O Špiuni” (“Spiuni”)Pjesëmarës ne shumë festivale muzikore të Kosovës, si kompozitor dhe këngëtar.1990 - pjesëmarrës i Kongresit të Romëve në Poloni.1994 - mësimdhënës në “Shkollat Verore” të Romëve nga EuropaPjesëmarës në Konferencën Ndërkombëtare në Bukurest, organizuar nga PER- SHBA1994 - vendi i parë në Festivalin Ndërkombëtar në Poezi, “Amrico Rom”1995 - anëtar i OJQ-së Eurpiane “Romano kris”1995 - Diploma Meritore për poezi dhe njohje e gjuhës rome nga festivali “Amico-Rom”, Itali1995 - kooautor i teksteve parashkollore për fëmijët romë 1997 - vendi i parë në Festivalin Ndërkombëter në Poezi “Amrico Rom”, FrancëPjesëmarrës në Antologjinë e poezive rome në Itali dhe SpanjëPjesëmarrës në festivalin artistik të romëve ma karakter europian “Amico Rom”, Itali, (1994 dhe 1997 - shpërbilimi i parë)“ Plaketa e artë” - Rominterpres Europa, për gazetari rome2000 Mbrëmjet e poezive rome në Parisë-Francë.2001 Asistent në Katedrën e Romologjisë pranë Universitetit Inalco&Sorbona në Paris 2001 Mbrëmje të poezive Franko-Rome-Frenge në qendra kulturore të ambasadave dhe univesiteteve të Parisit2001 Udhëheqës i emisioneve rome: Radio Roma-Paris2001 Redaktor në Radio multietnik “Radio Protestant-Paris”2003 Redaktor i redaksisë rome në Radio “Jeni Dynem”2003 Organizator i projektit “Rruga e shkollës”, ide për shtypjen e broshurave dhe pankarta2003 Diplomimi në Akademinë Mobile të artit skenik, kl. Prof. Faruk Begolli2003 Pjesëmarës në filmin “Kufomat”, regjia Luan KryeziuPjesëmarrës në antologjinë e poezive rome në gjuhën frenge2004 Ligjerues në “Shkollën verore të romëve në Kosovë”, organizuar nga MASHTI-i dhe OSBE2003 “Mbrëmjet e poezive rome në Kosovë”2004 Autor i parë i fjalorit në gjashtë gjuhë “Lavustikorri”2005 Autori i librit me poezi “ Sumnakuni phurt “2005 Redator i redaksisë rome në TV “Jeni Dynem”
© by Gazetajava.com
LUKMAN
Njihere e pata përmend Lukman Heqimin dhe hikmetin e tij të përmbledhun në tetë fjali, jo vetëm sa mos me e harrue, por edhe me e mësue rininë që nuk e patën mymkunin me lexue për Lukmanin. Tetë fjali janë botue në numrat e ma hershëm t’JAVËS (shih shkrimin, Shpirti në Letër, ku Lukmani na drejtohet).Lukmani i urtë ka thanë (këte e kam konsumue në “SHUMËSI E PADUKSHME”), kam ndigjue çka kanë thanë 8000 profetë dhe prej tyne i kam mbajtë në mend 8 fjali, e ato janë: KUR JE NË SHTËPI TË HUEJ, RUEJI SYTËKUR JE NË NDONJI TUBIM, RUEJE GJUHËNKUR JE TUE HANGËR, RUEJE FYTINKUR JE TUE U LUTË, RUEJE ZEMRËNDy gjana duhet gjithmonë me i harrue:NJI T’MIRË QË JA KE BA DIKUJT NJI T’KEQE QË TA KA BA DIKUSHDy gjana gjithmonë duhet me i mbajtë n’mend: VDEKJEN DHE ZOTINEmni i tij asht përmend n’disa mënyra si Lukman, Lokman, Luqman…krejt mvaret se kur dhe kush e ka përdorë. N’traditën Jahudi e Nasrani, Lokmani nuk përmendet aspak, kurse n’traditën Islame nami i tij po bahet barabar me ate të hazreti Sylejmanit.Krejt çka asht thanë për te mbetet hajal, por ka edhe sende sahi t’cilat përmenden edhe n’Kur’anin e madhnueshëm, n’suren Lukman 31: 12, 13Prej traditës arabe thuhet që Lukmani ka jetue n’vitin 1100 para hazreti Isas, ka qenë habesh (etiopian) i zi, me flokë të denduna, djali i Baurit, i cili ka qenë djali apo nipi i motrës së Jobit. Shumë shpesh Lukmanin e kanë përzi me Ezopin, i cili poashtu ka qenë zezak, ka jetue 500 vjet mbas Lukmanit dhe i ka përdorë hikajet (fabulat) e Lukmanit, tue i përvetsue. Lukmani ka qenë i njoftun si njeri me ymër shumë t’gjatë, i cili llogaritte me shtatë ymre t’shqiponjës, që domethanë afro 560 vjet. Ai kishte përpilue LIBRIN E ZI, ku pat mbledhë ilaçet për tana iletet dhe thonë se paska gjetë ilaçin kundër dekës, por, tevona takohet me Melaqin e dekës, Azrailin, n’urën Misis mbi lumin Xhejhan, ku ky e shtynë dhe i gjuen librin n’lum.Nji tjetër rast përmendet, hikmeti i Lukmanit sa ishte taleb te hekimi i tij, i cili kish adet me provue secilin jemek e tevona e hante hekimi. Ishte nji pjepën, i cili kish nis me u kalbë dhe Lukmani si zakonisht e provon i pari dhe hiç nuk jepte xhevap, athuese ish pjepën i ambël. Përkundra, ish kanë shumë i idhtë.Kur e provon hekimi i tij, habitet dhe e pyet Lukmanin, pse nuk dha ndonji isharet e me reagu për idhësinë e pjepnit? Lukmani i thotë: ...sa shumë ambëlsi kam shijue prej teje, si du me u trishtue me nji copë t’idhtë pjepni.Ky temsil na difton ashiqare se sa falënderues ishte Lukmani për ilmin, që e muer prej hekimit t’vet.Kimeti i shembullit të Lukmanit asht shumë i madh për ne, se jena ispat që asgja nuk po na shkon mbarë, jo se nuk jena t’aftë, po se nuk jena t’paçë në nijetin dhe n’ruhin tonë.Ka me kalue edhe nji kohë shumë e gjatë derisa dalim prej gafletit dhe derisa e shprazim zemren tonë prej territ dhe e zbukurojmë ate, sepse Zoti asht Nur dhe e don dritën, sepse Zoti asht i bukur dhe e don bukurinë. Fahredin Shehu ka shkrue:Ai qëi mësohet me dashtë,Zahmet asht me u ç’mësue.
© by Gazetajava.com
ATA DHE ATA
Të fillosh me Rumin çdoherë është kënaqësi, sepse në mënyrë më natyrore dyvargëshi (bejti) i Rumit dëfton ngjashmërinë dhe dallimin në të njejtën kohë. Natyrisht dhe natyrshëm kuptojmë se ai flet për njeriun.Nivelet njerëzore ishin, janë dhe do të jenë të ndryshme. Pata folur në shkrimet e mëparshme për Homo Gnosticus - ose njeri gnostik, i cili dallon nga Homo Sapiens si tek kallamet e Rumit, ashtu edhe te Homo Faber dhe Homo Neandertalis.Kur jemi tek Homo Gnosticus (ky është termi im për Irfanin e Tesawwuffit-Sufizmit apo misticizmit Islam), në mënyrë të shkëlqyer flet Ibn Arabi i Spanjës Mesjetare, ajo Spanjë e cila e krijoi Europën multietnike, multikulturore, diçka që Europa e sotme mund të ëndrrojë dhe vështirë që do ta arrijë ta bëjë këtë bile, me gjithë xenophobia-n që ka për të ndryshmen (lexo: Islame).Shih se si bën mjeshtri:Fytyra e religjionitHerë më thonë çoban i gazeleve të shkretëtirësHerë prift i krishterëHerë ithar i ZaratustrësTë dashur janë Tre, e prap janë NjëAshtu si tre me të vërtetë janë Një(Ibn Arabi shek. XIII Spanjë)Pastaj kemi Vangelis-in, „The conquest of Paradise“ („Pushtimi i Parajsës“), një mrekulli prej arti muzikor. Më mirë kishte me qenë po ta emërtonte „The devastatin of Paradise“ („Shkatërrimi i Parajsës“) - është fjala për Spanjën, jo për Amerikën. Sepse, në atë kohë shumë muslimanë janë vrarë vetëm se ishin muslimanë dhe shumica të asimiluar, pastaj mbi 600 000 Safardi hebrejë janë dëbuar dhe kjo hije e errët e Elizabetës dhe Ferdinandit po e përcjell edhe sot Europën. (Fallaci, për shembull, apo Kohl kur i thotë studentit gjerman Mesut Yilmaz se nuk po e njeh gjeografinë). Ja edhe një mjeshtër të madh:Njerëzit asnjëherë nuk bëjnë ndonjë krim në mënyrë aq të përkryer dhe me aq dëfrim si atëherë kur e bëjnë nga bindja fetare.(Blaise Pascal 1623-1662)Shekulli XX, si edhe shekujt e kaluar, do të mbahen mend po duke iu referuar Pascal-it. E ke Aushvicin, Hiroshimën, Nagasakin, Srebrenicën dhe për pak edhe Kosovën, kur xenophobia patologjike-gjenetike serbe ndaj shqiptarëve donte edhe shqiptarët t'i rradhisë në fundamentalistët islamikë.
Do ta rrëfej një ndodhi nga viti 1999, të cilën e kisha përjetuar. Diaconi Everts, i cili shërbente si major i KFOR-it holandez, më ftoi në një udhëtim nëpër Kosovë për t'i vizituar objektet sakrale. U nisëm për në veri të Mitrovicës, në Manastirin Sokolica. Nuk kisha telashe me serbishten. Atje arritëm edhe me një ushtar holandez (kroat me prejardhje). Na priti murgesha kryesore Makaria. Manastiri i Sokolicës është i njohur për ikonat e mrekullueshme, ku japin garancion se qëndrojnë deri në 600 vjet? Makaria nisi t'i fyej shqiptarët, duke i quajtur fundamentalistë islamikë dhe se serbët po e ruakan Europën nga terroristët fundamentalistë islamikë.Majori Everts më tha: nuk mund të besoj se një i krishter mund të gënjej kështu. Unë di se shqiptarët janë të shquar për tolerancë fetare dhe kjo nuk është e vërtetë çka thotë Makaria. Unë shërbej Meshën të dieleve në Kishën e Bishtazhinit. Kurse unë i thashë: bukur është zotëri që ju e thuani këtë, sepse po ta kisha thënë unë këtë në fillim të rrugës sonë, nuk më kishit besuar.Pasi i pamë punëtoritë, bibliotekën e begatshme dhe dhomën e pritjes ku na gostitën me pije, ikëm nga ky vend shumë i bukur. Tani gjithnjë e më shumë më pëlqen kur më flet Swift-i:Mjaft jemi religjiozë për ta urrejtur njëri tjetrin, por jo mjaft relligjiozë për ta dashur njëri tjetrin( Jonathan Swift, 1667- 1745)Pasi e tejkalova librin erdha tek njeriu i cili gjithnjë e më shumë është duke më dëshpëruar. Hajt e duroje këtë torturë, e tash banu burrë e hesht.Jeta na ftoi që të jetojmë në Kosovë, si nikoqiri në dasëm kur të fton. Hëngre apo nuk hëngre, njësoj të llogaritet, je i ftuar. Edhe këtu fole apo nuk fole, njësoj të llogaritet, sepse gjuha e kandarit nuk lëviz as kah tasi i majtë e as kah ai i djathtë, prandaj BUZËT E URTËSISË JANË TË HESHTURA, POS PËR VESHËT E MIRËKUPTIMIT - thuhet në Kybalion.Ejani të dëgjohemi!Ejani të mirëkuptohemi!Kjo mund të realizohet vetëm me dashuri.I Dashuri lidh konopin rreth qafës sime e më çon kah Ai(Hafez Shirazi, shek. XIV) E çka të them për Hafezin kur Goethe e konsideronte për mësues të vetin, Gertuda Bell e krahason jetën reale të Dantes në Firencë dhe gazeleve të Hafezit nga Shirazi, ku fare pak është prezente koha derisa ai jetoi në kryeqytet dhe derisa u ndërruan 5 mbretër.Henry Clarke Wilbeforce anglezi i cili është i vetmi që përktheu „Divanin“ komplet të Hafezit thotë: Në Divanin e Hafezit mund të gjeshë jetën private të Persisë, gjendjen e tij shpirtërore, mendimet dhe preokupimet...rrallë kanë ekzistuar gjenitë e tillë në botë. Ekscentrizmi është cilësi e të urtëve dhe e miqëve të gjenive. Hafezi ka qenë aq ekscentrik sa njerëzit kanë menduar se ka qenë i frymëzuar nga Zoti...Charles Stewart shkruan:...bashkëvendasit e Hafezit e konsiderojnë si të frymëzuar nga Zoti, ndërsa „Divani“ i tij është inferior vetëm ndaj Kur'anit.Hafezi ka qenë i shquar si njohës i gjuhës së fshehtë ose Lisan-ul Gayb dhe thonë se këtë e pranoi dhuratë. Thuhet se një sabah në xhami i pa 14 melekë, të cilët e patën pyetur, a dëshiron Nazar-i Basiret ( shikimin e zemrës) apo Lisan-ul Gayb (gjuhën e fshehtësisë). Ai u përgjigjë se dëshiron shikimin e zemrës dhe shikoi përreth me sytë e zemrës, u trishtua sepse përreth tij ishin njerëzit me pamje shtazore. Shpejt u kthye në xhami dhe kërkoi që kjo t'i hiqet dhe në vend të shikimit të zemrës kërkoi gjuhën e fshehtësisë. Dëshira iu plotësua dhe ai mori gjuhën e botës së padukshme.Edhe një poet persian me famë Hakim Xhami e quan Hafezin Lisan-ul Gayb (Njohës i gjuhës së fshehtësisë).Hafezi u emërtua kështu se qysh në rini të hershme e dinte Kur'anin përmendësh dhe thuhet se e ka inerpretuar në 14 variante. Krahas Kur'anit përmendësh i dinte edhe shumë vepra të sufive të atëhershëm si ato të Attar-it, Saad-it, Nizami-t, Rumi-t, etj.Pse fola për Hafezin është se e ndërpreva heshtjen, fole apo nuk fole njësoj të llogaritet, inshallah jo edhe këtë herë. BUZËT E URTËSISË JANË TË HESHTURA POS PËR VESHËT E MIRËKUPTIMIT- thuhet në Kybalion.Hafezi shkruan, mos gabo ti që nuk i njeh fshehtësitë e zemrave njerëzore e ta konsiderosh gjuhën e ashikut( ai që do) si të gabuar.Ndërsa unë përfundoj me DUA dhe ky është
© by Gazetajava.com
PUTHJA E RUBINTË
Mahmud Farscehian: Crystal Ball of Vision
BULË MALLKIMI
M.C.Escher, Metamorphosis I-IV
© by Gazetajava.com
INICIMI MAGJIK NË DASHURI
Të gjithë ne kemi qasje të barabartë në bibliotekën universale e cila posedon informata të rëndësishme dhe plotë domethënie. Për ta lexuar atë, ne vetëm duhet ta dëgjojmë zemrën tonë, e ajo mesiguri ka çka thotë. Dëgjimi është çelësi i të mësuarit dhe komunikimit të shëndoshë. Nuk është e kotë që Fahredin Shehu deshi ta hap, SHKOLLËN E DËGJIMIT, në Kosovë. Me këtë çmendi mund të matet vetëm çmendia e dashurisë, e cila, pothuaj, çdoherë ia kalon. Janë katër nivele të të dëgjuarit:1. Mosdëgjimi - kur me sy e shikojmë dhe projektojmë idenë tonë në bazë të fjalës së fundit të folësit.2. Dëgjimi me injorim - kur dëgjojmë duke injoruar dhe duke i lënë anash idetë e folësit;3. Dëgjimi aktiv - kur dëgjojmë plotësisht, kuptojmë dhe asgjë nuk ndërmarrim; dhe 4. Dëgjimi empatik - kur dëgjojmë në mënyrë aktive dhe bashkëndjehemi, kur e vëmë vetën në lëkurën e folësit. Për ta arritur këtë shkallë, duhet koncentrim i madh, kontemplacion dhe dashuri, dashuri të paanëshme.Sugjeroj të lexohet shkrimi MË DËGJONI MADJE NJËHERË në www.horizonti.com . Ka aty diçka dhe për diçka që duhet të mendohet.Në moshën 37 vjeçare, të shtunën, më 28 nëntor 1244, Mewlana Xhelaluddin Rumi - ndër poetët më të mëdhej mistik të të gjitha kohërave, e takon Shemsuddin Tabrizin, një dervish ravgues, për të cilin dihet nëpërmjet Rumiut, ashtu siç dihet për Sokratin nëpërmjet Platonit. Në këtë kohë tek Rumi ndodhë revolucioni, plotësisht ndryshon dhe e përjeton involucionin. Praktikisht, ndodhë Supernova. Falë dëgjimit empatik, dy javë kanë bërë muhabet (bisedë e përzemërt) vetëm me ujë dhe me pakëz rrush të thatë. Falë dëgjimit empatik është krijuar simpatia platonike, saqë Shemsuddin Tabrizi detyrohet të ikë nga Konya (Turqi), gjë që lind telashe të shumëta. Ndoshta ia ka vlejtë kjo sakrificë, se pas kësaj do të lindë DIWAN SHEMSI TABRIZ, një kompendium i mrekullueshëm poezish, normal…mistike. Kështu ndodhë kur dëgjohet zemra, kur kjo hapet si syth për ta liruar parfumin e vet.Dikur lexoja me kënaqësi të madhe librat e Franz Bardonit dhe njëri prej librave të mrekullueshëm të tij, INICIMI NË HERMETIZËM, libër ky i cili bukur do telashe m’i kishte nxjerrë për ta absorbuar si duhet. (Natyrisht, nuk është lehtë të lexohet shkrimi i mjeshtrit më të madh të Kabballës së shekullit të kaluar), krijoi asi shtytje për meditim, saqë ndjeja se diçka do të eksplodojë. Këtu dhe kështu këtë shkrim po e emërtoj INICIMI MAGJIK NË DASHURI, sepse ka njëfarë magjie gjatë inicimit, ka edhe njëfarë magjie në dashuri, dhe ka edhe njëfarë magjie tjetër gjatë dëgjimit.Vargjet në fillim të këtij shkrimi janë shkruar në vitin 1991, kur e lexoja historinë e M.M. Sharifit, ku kisha zbuluar besimin arab paraislam. Allah edhe ishte perendi i cili adhurohej vetëm në brenga të mëdha. Si perendi supreme, atij i drejtoheshin vetëm në raste tepër të rënda, kurse Al Lat, Al Uza dhe Al Mannat ishin për nevojat e ndryshme. I gjithë ky paganizëm m’u dukë si pazarllëk dhe jo vetëm ky paganizëm, por paganizmat e të gjitha llojeve. Darka e Lamës për shembull. Pastaj thuhet… t’u kthehemi rrënjëve, ndërsa çdo vrojtues i kujdesshëm doemos e vëren se nuk janë vetëm rrënjët, është edhe dega, gjethet, substrati, kushtet klimatike, etj.Për këtë arsye jam proponent i kontemplacionit të gruas më të famshme të Misticizmit Islam, Rabiya Al Adawiya. Dhe, u rastisa unë në Kajro në korrik të këtij viti, në xhaminë me plotë vizitorë të Rabiyas, të cilën e çmojnë pothuaj të gjithë muslimanët dhe derivatet e Islamit. Atje i fala dy rekkate nafile (lexo: lutje vullnetare) dhe u luta me lutjen e saj …O Zot , nëse të lutem nga frika e ferrit, ferrin ma dhuro, nëse të adhuroj nga shpresa e parajsës, parajsën ma privo, të lutem sepse të dua, të lutem sepse jam robi Yt.Kështu ajo e zbuloi bukurinë/mrekullinë/misterin e lutjes.Nuk ka bukuri nëse ajo nuk është e mbuluar - thotë Hazrat Inayat Khan, një nga sufitë më të mëdhej të kohës sonë.Këtu qëndron kuintesenca e dallimit mes Matematikës dhe Ekzistencës, sepse në Matematikë një plus një është baraz me dy, ndërsa në Jetë një prind plus një tjetër është baraz me Familie. Andaj thotë Muhammedi a.s. Të gjitha krijesat e Zotit janë një familie, më i miri prej jush është ai i cili i bën më së shumti të mira kësaj familjeje. Dituria dhe Dashuria janë sandale kosmike për rrugën e shenjtë, e cila është e shtruar me gjemba. Prapë po e përsërisë se po na mungon vokabulari tokësor për çështje qiellore. Pra, duhet ta presim një gjeni, i cili do ta krijojë këtë vokabular…kur në botë paraqitet gjeniu, do ta dini, sepse të gjithë budallenjtë do të bashkohen kundër tij - thotë Kung Fu Tze. Nëse e takoni gjeniun mos e vritni, se ai me siguri ka çka të thotë.Uroj që folësi i këtij shkrimi t’iu flas me tinguj infrasonik, të hapen dyert e bibliotekës univerzale, për t’i dëgjuar pëshpëritjet, vibrimet e zemrës, e cila me siguri ka çka të thotë dhe e cila me siguri diçka do të thotë, e pastaj le ta aprovojë ligjin e dashurisë – Puthni këtë ligj, sepse thotë Rudaki…të puthësh është si ujin e detit ta pishë, sa më shumë që e pi aq më shumë të pihet.
© by Gazetajava.com
SHPIRTI NË LETËR
© by Gazetajava.com
Më dëgjoni madje njëherë
Nga: Fahredin Shehu
Tani me shekuj të tërë çkado që Ishte Islame qe përkthyer në gjuhën latine nga shkaku që të kuptohet më mirë ajo më thelbësore, me efekt që të mos mirret hëpërhë vlera burimore islame në origjinal, ndërsa dobia nga po ky burim shfrytëzohet në jetën e përditëshme perendimore dhe bëhet pjesë e identitetit perendimor.
I gjithë ky kompozicin fjalësh ka për nijet një sebeb për ta hapur këtë muhabet të nxitur nga një afsh sa poetik aq edhe estetik, sa rutinor aq edhe ontologjik.
Kur flitet për vlerën më me qejf flas për vlera islame (lexo globale jo globaliste) sepse Islami nuk ka njohur asgjë jerëzore si të huaj. Nëse Ibrahimi A.S. Babilonas, Idrisi A.S. Pellazg, Musa A.S. Hebre, Muhamedi A.S. Arab e të gjithë musliman I pranojnë këta si musliman vetëm pse Ishin nënshtruar vullnetit të Perendisë, atëherë nuk ka dilemë përse neve na erdhën nëpërmjet Kur’anit në gjuhën arabe dhe ne I pranuam ashtu të përkthyer në gjuhën arabe dhe e pam historikisht sa larg shkoi islami në shkencë. Krijoi bazën për shkencën moderne dhe metodën eksperimentale. Dituria u përcoll si stafetë nga Lindja në Perendim.
Derisa ne Meraga u hap observatoriumi për vëzhgimin e yjeve në Perendim (lexo Sorbone-Francë) nxënësit lexonin në kashtë sepse ajo ishte shtoje e vetme, kurse ne Ispahan endeshin dhe thureshin qilimat nga më të llojllojshëm sa që disa me manipulimin e xhinëve edhe fluturonin. Kjo ishte shkencë e cila tash po merr hov të madh në Perendim.
Prap nuk dua që ky krahasim të konsiderohet si garë se kush çka ishte por le të jetë ilustrim sa për zgjim nga letargjia, nga heshtja e cila e kaploi botën islame.
Nëse fillojmë nga teza se e tërë bota do të jetë Amerikë në shekullin e ardhshëm (paragjykimi se në çdo vend të botës ka baza amerikane e në Amerikë nuk ka asnjë bazë të huaj- thotë nobelisti Jose Saramago) atëherë duhet të presim një transformim të vetëdijes globale e cila tenton kah ajo globaliste. Ku jemi ne në këtë vorbull? çfarë fitojmë ne e çfarë humbim?
Për këtë kam shkruar në librin tim të dytë SHUMËSI E PADUKSHME – se “…jetoj në një popullacion ketmanësh të cilët e ndrrojnë fenë për një darkë”. Disa më kritikuan se isha tepër kritik por qysh atëherë Allahu xheleshanuhu më dha disa vizione gjatë përsiatjeve të gjata dhe lutjeve të tilla, se diçka apokaliptike do të ndodh. Dhë çka po ndodh?
Atë që viteve të 60-ta të shekjullit të kaluar regjimi i ish Jugosllavisë u përpoq që t’I zhduk shamiat, tani në mënyrë më perfide, me media dhe një art bashkëkohor ( kontemporan) si i thonë këta të gegënishtes së re, e tërë trashigimia islame po shuhet si mjegulla para diellit.
Kritikat këtu u drejtohen institucioneve islame që janë në letargji, që nuk botojnë libra artistik islam, ne nuk kemi përmbledhje poetike islame as pikturë islame, as shfaqje teatrale islame etj. E si t’i ofrohesh rinisë kur mosha e adoloshencës është e prirur dhe e nxitur për ta artikuluar vetën, ndërsa mediumi më i mirë ( psikologjikishte e vërtetuar) është arti.
Pse nuk ka shkollë për kaligrafi? Pse nuk ka shkollë për Ebru? Pse nuk ka shfaqje teatrale. Unë di por e pyes lexuesin. Them se lexuesi mendon se këto janë punë të kota. Ndoshta për lexuesin e moshuar por jo edhe për të riun. I riu kërkon ta demonstroj fuqinë, potencialin kreativ, inteligjencën pikërisht si filozofi kurreshtar, artisti i lënë anash të hulumtoj në botën e imagjinatës.
Nëse grafisiti holandez hebrej, Mauritz Cornelius Escher ka mundur të inspirohet nga arabeskat e Alhambras dhe tw krijoj vepra marrwmendws arti, pwrse një musliman nuk mund të inspirohet nga dramat e Teufik Al Hakimit, apo nga Profeti i Khalil Gibranit, apo nga Kasidat e Imr ul- Kaisit, apo nga Ilahitë e Yunus Emres?
Gjënë e parë që e kisha dashur ta bëj është ta hap një shkollë për dëgjim. Një shkollë mësojmë të lexojmë, tw shkruajmë, tw mësojmë, por askush nuk na mëson si të dëgjojmë. Dhe nëse dëgjojmë ne marrim informata të panjohura sepse kjo nuk na është dhënë në gjuhën e kuptueshme. Ja përse Ibna Arabi ka qenë Doctor Maximus, Ibn Rushd ka qenë Averroës, përse Hayy ibn Yaqzan i Ibn Tufaylit u transformua në Robinson Crusso të Daniel Defoes, përse e tërë eskatologjia islame dhe sistemi numerologjik Xhefr u transformua në Komedinë Huyjnore tw Dante Alighierit etj. Pra, sepse janë përkthyer në gjuhën e kuptueshme.
Nëse të dëgjoj por nuk të kuptoj është problem. Nëse nuk të dëgjoj e të kuptoj por nuk je atraktiv problemi është prap i yti. Nëse u duam të mirën tjetrit atëherë duhet të kuptjomë se janë të tepërt dhe duhet të flasin ashtu si kërkohet “…folju njerëzve sipas nivelit të tyre të të kuptuarit- thotë Muhamedi A.S.
Nëse donë shfaqje, ofroju, nëse donë ligjeratë teologjike, ofroju, nëse donë picture, ofroju pikturë
Nëse e kuptojmë realitetin si diçka që çdoherë e tejlkalon vizionin tone, atëherë e kuptojmë më së miri.
Nëse vetëm pak ndalemi dhe i monitoriojmë mediat tona, cilatdo, do të vërejmë se secili e kritikon tjeterin dhe shumë pak shihet se dikush e lavdëron dike. Nga kjo mund të konlkudojmë se vërtet jemi në një krizë morale.
Dhe para çdo kërkese të mësimbesimit nëpër shkolla të cilën e konsiderojnë tendencioz, kisha propozuar që në shkolla të futet lënda ETIKË DHE MORAL. Prap edhe kjo të jetë në gjuhën e kuptueshme. Prap edhe kjo të jetë në metoda të të dëgjuarit e drejtë.
MË DËGJONI MADJE VETËM NJËHERË.
Prishtinë 2004
www.horizonti.com