Amir Or, Izrael

Amir Or, poet, translator, and editor, is the author of seven volumes of poetry, as well as The Song of Tahira(2001), a fictional epic in metered prose. His poems have been published in more than 30 languages, as well as in eight volumes published in English and other European languages. He has been awarded the Prime Minister’s Prize, the Bernstein Prize, and a Fulbright Award, among others; as well as Fellowships from the University of Iowa, the Jewish-Hebrew Centre of the University of Oxford, The Literarische Colloquium, Fondación Valparaiso, and the Heinrich Böll Foundation. His later poetry books include Day which takes its cue from and interprets the Jewish Prayer book, and the bilingually written The Museum of Time, consisting of mental pictures and the species memory. He has translated from Greek, Latin, English and Japanese.

In 1993, Amir Or established the Arabic-Hebrew Helicon Poetry School and developed the school’s pioneering integrated methodologies in a series of subjects. Or is a founding member of the European Network of Creative Writing Programs and serves as national coordinator of the U.N.-sponsored Poets for Peace.

Hëna

bisha mes këmbëve të mia i gulçon
bishës mes këmbëve tua.

hëna mes dhëmbëve të mia i gulçon
hënës në zemrën tënde.

bisha në zemrën time të erëmon përherë.

Moon

The animal between my legs howls
to the animal between your legs.

The moon between my teeth howls
to the moon in your heart.

The animal in my heart smells you always.

(Translated by Fiona Sampson and the author)

Translated from English into Albanian Fahredin Shehu

Marijan Grakalić, , Zagreb, Kroaci.

Marijan Grakalić (1957) , Zagreb, Kroaci.

Ka studiuar në Universitetin e Zagrebit dhe është njëri nga themelusit e revistës ''Zoon Politikon '' (1978). Ka shkruar për shumë revista dhe gazeta ndër to: Quorum, Pitanja, Polet, Danas, Večernji list, Odjek, Start, Mladina, Vjesnik, dhe shumë të tjera. Prej vitit 1989 e deri më 1993, kryeredaktor i revistës mujore ''Azur journal” dhe shtëpisë botuese me të njejtin emër.

Librat e botuar: Ljubljanski proces, Emonica, Ljubljana 1988., Gospa iz Međugorja, Vjesnik, Zagreb 1989., Nesretna fortuna, AŠ Delo, Beograd 1989., Domovinski rat – interëievi, Azur, Zagreb 1993., Duhovnosti novog doba, Reta, Zagreb 1995, U pandžama pohotnog Zmaja, (Roman) Venerus, Rijeka 2011, Arkadijski brevijar (novele), Hipnotika, Zagreb 2012.

Këngë formati

Kjo është këngë prej formati, thënie ëndrrash, masa e tyre në peshën e floririt,
mallimi në pasqyrë tek sa u pa, imagjinata mbylli shikimin, nuk mëton të shkoj askund
vetëm fatin, shpresën do ta shijoj, sepse poezia, ajo është çasti, në tërësi i mëshirës.
Gërma të fshehta, kështjellë fajlësh aty ndërtohet, në drithërimën e paramendimit, vizionit të saj
më këngë parzmi, duarsh, trupat evitojnë, nemitja i dorëzohet tundimit të ëmbël
kur agon tërësisht e re melankolia më jetë e shkruar, bukuria, o vetëm thjeshtë notë e rastësisë.

Iluzioni

Mos u zvarrit në mendjelehtësinë e natës, ik, evitoje terrin dhe ftohtësinë
hija e pabesë nuk është stërgjysh i qiellit, dëgjo pëshpëritjen, zë njeriu aty duhet.
Zija është thjesht imagjinatë, palltoja e vjetër e mbajtur të cilës i mungon shkëlqimi,
andaj e dua fukarallëkun tim, erë në shpirt nuk kërkoj as mashtrimet as parajsën, derisa
hapësira e lënë e fatit të imagjinuar thjesht është rrjedhë, rrokje e hamendjes sipërfaqësore.
Odiseja thjeshtë thjesht sfond është, hamendje e demoduar, mbetje e ndonjë ndryshimi të harruar,
e ti tash e pafuqishme, falë magjisë ose truqeve, duke përqafuar hijet imitoj hamendjen.

 Dritëhëna

Dobësia para afshit dyshon në trup, bymehet dredhka e venave, e gjakut, e shikimi mjegullohet
para fytyrës sate të mbërthyer në shpirt, bijtë e nemitur nuk flasin, harresa hesht,
vetëm erë e ftohtë, e natës, tani fryen, i bie tingujve, rrugët dhe faqet me puthje të lemeritëshme prek
edhe hëna e ndritshme është thjeshtë dritë e largët, ajo që me hijen e butë ndriçon terrin.

Dritëhëna ajo është iluzion, ajo perde në kapakun e syrit veç i ëndërruar
ku fatkeqësia mashtron errësirën, e çdo pamje është thjesht një feksje, iluzion i mbledhur dhe i tillë.
tundimi ekziston tek atëherë kur është jashtë çdo plani, nuk ka aty llogari të lehta e të vjetra,
ngushëllimi thua është sepse je damë, si dritëhëna sipër çdo kulmi në shpirt prapë e vetmuar.

 Vdesimi

Vdesojmë me fuqinë e trupit, shpirtit dhe harresës stërrlodhëse
në martesë, banketin e përditshmërisë së rëndë e të ngadaltë.
nuk ka as trohë dhuntie profetike mbi dhe nën çdo gjë
veç mallkimi i thjeshtë i çmimeve të panevojshme për secilin njeri.
tipar i krejt gjendjes sërish e dorëzuar, dhe mundësia përtace
nuk premton gjatë, sërish e njëjtë, ndryshim djallëzor.

Çka ndodh tani me atë tjetrën, derisa në guri në zemër bie,
pesha e ledhatimit nuk shkon me trishtimin, mos iu friko trokitjes së harresës.
i tmerruar me këtë, me robin e himbës, me errësirë dhe kryesisht çdo gjë
pyes shpirtin, trupin, secilin frymëzim këngë pa presje dhe rimë
ku është ai qiell i pikturuar, i fshehur, a është e mundur të arrihet me ndo gjë?

 E munguara

Dënimi i Zotit është gjendje e përkohshme, më shumë ankth e më pak liri,
ndonjëherë i ngjan udhëtimit grupor, mbrëmje e ligë  kur jetohet hollueshëm.
rrugës natën atëherë jehon jehona, nën kapak të syrit pret shikimi i shuar
derisa goja hesht, amullia zemrën qetëson, duke thyer të vërtetat dhe gënjeshtrat e përshtatshme.
nyja  e jetës shtrëngon lakun e pashmangshëm, s’brengoset tek mendon se tani janë më të rënda
dhe që hutueshëm pritet e nesërmja, orët shkojnë si lumi, zhduken aromat e verës.

 © Marijan Grakalić

 © i përkthimit në gjuhën shqipe, Fahredin Shehu, mars 2013

MANIFEST E(litni) P(oetski) I(nternacionalni) K(rug) „PLAVA PALETA“

MANIFEST E(litni) P(oetski) I(nternacionalni) K(rug) „PLAVA PALETA“

U okruženju, iznjedrenog jezikom kojem služimo, savremenici smo suštinskog i sistemskog devalviranja pisane riječi i književnih djela u cjelosti. Dohvativši se krilatice „...poeziju će pisati svi...“ i pozicionirajući je u neželjeni kontekst, te dodavši destrukciju koju kapital sobom nosi, dolazimo u poziciju apsolutnog relativiziranja suštastvenog literarnog djela.

Nije upitno da je jedinka, ponaosob, određeni vrijednosni sistemunutar kojeg nerijetko djelo zauzima čelnu poziciju. Ako imate kapital (a takvi, obzirom da im je pisanje emotivno pražnjenje, jedino i imaju) nije neizvodivo da si „priskrbite“ kako udarni medijski prostor tako i neutralan stav etabliranih kritičara koji će neutralno prezentovati sopstvenu erudiciju uzgred pomenuvši ime autora i djela po tom hitno pristupajući higijensko-mentalnoj dekontaminaciji.

Obzirom na ispisano određena skupina književnih stvaralaca dijeli mišljenje kako je nužno izvršiti prepoznavanje u kreativnom iskazu, izdvojiti mu zajednički sadržatelj te okupiti se oko istog. Kako to udruživanje ne bi poprimilo značajke „narodnog veselja“, te kako bi poklonici Riječi i određenog kreativnog iskaza imali jasnu predstavu na kojeg kvaliteta djela će naići, bilo je neophodno podcrtati minimum oko čega bi se autori okupili.

Minimum oko kojeg smo suglasni jeste da kod pristupa Krugu narednog autora neophodno je obezbjediti stoprocentnu suglasnost predhodnih i aktivnih članova i to bez potrebe za obrazloženjem.

Čemu takav pristup? Naprosto što pokušavajući da se da neka druga intonacija biva najčešće opetovanje ili modifikacija već negdje napisanog ili rečenog, a na ovaj način smo gotovo uvijek prepušteni savjesti i služenju Kreaciji što nam je – ako sudimo po našim javnim istupima (ponaosob) – prevashodno i cilj.

Dobro došli!

MANIFEST i rrethit ndërkombëtar elitar poetik „PALETA BLU“

Në rrethin e dal nga gjuha të cilën e flasim, jemi dëshmitarë të devalvimit qenësor dhe sistematik të fjalës së shkruar dhe veprave letrare në përgjithësi. Duke iu përmbajtur motos„...poezinë mund ta shkruaj akëcili...“ dhe duke e vendosur në kontekstin e pa dëshiruar, dhe duke i shtuar destrukcionin, kapitalin të cilin me vete e bart, vijmë në situatë të relativizimit absolut të veprës së qenësishme letrare.

Nuk është çështja se individi, veçmas, sistemi i caktuar i vlerave brenda të cilit merr pozitën kulmore. Nëse keni kapital, ( e të tillë, me që shkrimi u është zbrazje emocionale, të vetmen gjë që e kanë) nuk është e parealizueshme „marrë për“ hapësirë kumbues medial ashtu edhe qëndrimi neutral i kritikëve të etabluar të cilët në mënyrë neutrale do ta prezantonin erudicionin e vet kalimthi duke përmendur emrin e autorit dhe veprës, pas së cilës urgjent do t'i qasen dekontaminimit higjeniko- mental.

Bazuar në veç të shkruarën grupi i caktuar i krijuesve letrar konsideron se si është e domosdoshme njohja në shprehjen artistike, duke ndarë përmbajtjesoren e përbashkët dhe duke u tubuar kah e njëjta. Ashtu që një rreth i tillë mos të merrte karakterin e „lumturisë popullore“, dhe ithtarë të Fjalës dhe shprehjeve tjera artistike do të kenë imazh të qartë se me çfarë cilësie do të ballafaqohen, ishte e domosdoshme që të nënvizohet minimumi rreth të cilit autorët do të bashkëngjiteshin.

Minimumi me çka pajtohemi është që me qasje në Rrethin e autorit të ardhshëm e domosdoshme është që të arrihet pajtueshmëria e njëqind për qindtë e autorëve të mëhershëm dhe anëtarëve aktiv dhe këtë pa ndonjë nevojë shpjegimi.

Përse një qasje e këtillë? Thjeshtë sepse duke u përpjekur që t'i jepet një intonacion tjetër shpesh përsëritjet dhe modifikimet e veç së shkruarës apo të thënës, e në këtë mënyrë gati çdoherë jemi dorëzuar ndërgjegjes dhe shërbimit ndaj Kreativitetit që edhe na është– nëse gjykojmë sipas reprezentimeve tona të jashtme (veçanërisht) – kryesisht, qëllimi ynë.

Mirë se vini!

Borce Panov- Macedonia

Biography of Borce Panov

Borce Panov was born in Radovis, Macedonia, and graduated Macedonian language and literature at the Faculty of philology in Skopje, in 1986.A member of the Macedonian Writers’ Association since 1998 and a member of the association’s Presidency since 2008. He writes poetry, plays and essays and until now has published these books:-“What did Charlie C see opposite “, in 1991, an edition of “ALFA”, awarded as the best book at the anonymous contest of the Macedonian Literature Youth.

The same year, this book was also awarded as the best debut , that was published in the period between the previous Struga Poetry Evenings and the next one , winning the award “ Studentski zbor” / Student’s word /.
His poetry book “Cyclone eye” was edited in 1995 by the publishing house “Fenix” in Skopje.
His poetry book “Stop Charlie” was published in 2002, in the edition“Karamanov” of the Culture Centre “Aco Karamanov” from Radovis.
The next poetry book “The beat “was published in 2006 in the publishing house “Dialoque” from Skopje. This book was contesting for the prestigious award “Aco Sopov” in 2006.
The publisher “Gurga” edited his “Glass riddle” , also a poetry book in 2008.His last book, "Basilica of the manuscript" was published by the publishing house IP dialogue in May 2010. His latest book titled "Subconscious dinner" released in the month of May 2012 the publishing house "Dialogue" in Skopje.
Borce Panov is also an author of the following plays:- “ The fifth calendar time “- “ The double of the town”- “At the middle of the street, a dead end “- “ Homo Sapunens”- “ Catch the sleep walker”- “ Divided by his own nose”- “Summer cinema” .

The poem


this mirror
is the most smoothly
shaved cheek
in which
the bear

of time
doesn’t grow
therefore
nix
disappoint
when
you’ll
stand
in the front

of it

Invisible letter

I wanted to write something
between I and invisible city
I want a silent letter
to travel
throughout cloud’s shapes
you’ll ask
how is possible that entire city
be invisible
it is absurd
even for you
you would say
yet, though a owl
that’s just now
becomes a wind portrait
that splits the city
into panic syllable
else that the owl
a roof of the invisible building
where I still reside
your poet
who writes on invisible things
in that city
that always escapes us
and delimits the eyes
Charlie*
____________
Charlie*(Charlie Chaplin)- from my book: Stop Charlie

 The Castle

when the antique craftsman erected the city walls
he built the wind between the stones
so from the distance he would smell the stench of enemy
whereas I from the bones of a dream build the skeleton
and address to wind
that as Diogenes to Alexander the Macedonian
amidst all these bones of worldly slaves
can’t recognize the bones of my father and those of the old King
and causing the odor from not gnawed flesh of my dream?
and hushes to my castle
that the enemy already knocks in the front door
without knowing if I would again awake at home
I walk through the shadow of my Soul

who is a guidepost from my body extends
between the walls of day and night
and I understood that the wind is exactly the stone of wisdom
built as hole in the castle
which for years strengthens my word

@ Translation by Fahredin Shehu

Përditshmëria dyfytyrëshe

Para se ta vente në gjumë nën tehun e sëpatës

Gjyshi im e rrotullonte gjelin mbi kokë

E kur kokën ia priste

Gjaku valë spërkatës

Vallen pa kokë e lejonte ta vallëzoj

Paj edhe unë në zhgjëndërr kështu

Loz ëndrrën time të pa-kokë

Dhe në vetëm tre sekonda

Mes tij dhe zhgjëndrrës dëshiroj të kujtoj

Se “kur ëndërron as i gjallë je as i vdekur”

Më fliste kështu gjyshi

Dhe atëherë u kujtova çka më fliste për stërgjyshin

Kur me kokë të prerë nga jataganët osman

Dhe pa kokë

Më kamë në mes të betejës gjoks më gjoks tundej

Tevona mendova përballë cilës ligësi edhe unë ashtu

Me kamë dytehëshe të përditshmërisë sonë valëvis

Dhe a është e gjithë kjo çka desha të kujtoj

Sikur secili mëngjes varret nga kjo

A do të zgjohem i gjallë

“Sepse kur ëndërron as i gjallë je as i vdekur”

Kalaja

kur mimari antik muronte muret e qytetit
erën mes gurësh muronte
që nga largësia qyteti ta ndjente kundërmimin e armikut
e unë prej eshtrash të një ëndrre sërish ndërtoj skeletin
dhe erës i flas
që si Diogeni Lekës së Madh
mes gjithë këtyre eshtrave robërish botëror
nuk mund të identifikoj eshtrat e babait dhe mbretit plak
e а sjell kundërmimin nga mishi i pa- ndrydhur i ëndrrës sime
dhe kështjellës sime i pëshpërit
se armiku veç para derës troket
dhe nuk di a do të zgjohem sërish në shtëpi
ec nëpër hijen e shpirtit tim

e cila si shenjë rruge nga trupi më shtrihet
mes mureve të ditës dhe të natës
dhe kuptova se era bash gur i urtësisë
muruar si vrimë në kështjellë
I cili prej vitesh fjalën time forcon

 Shartimet e bardha

Zgjohem në faqen e natës
Derisa gjyshja ime e shfleton.
Dhe gjyshi im i gëzohet
Mes degëve të qershive të shëndosha dhe të kuqe
Mua qershitë e bardha m’i sharton.
Unë nuk e kujtoj këtë,
Se as je i gjallë as i vdekur
Kur ëndrra vetvetiu shfletohet...
Zgjohem deri tek dhoma e pupave të mëndafshit.
Nëna ime shprish perin e qetësisë
E ditën time
Në vekun për mëndafsh end.
Më flisnin
Se libri i ëndrrave i gjyshes sime nën jastëk
Gjithmonë është qitap i hapur
Komentimet se shartimet
E ëndrrave tona...
Dhe në mes dy librave
Si melaqe mbrojtës jeton në familjen tonë.
Se as je i gjallë as i vdekur
Nëse ëndrra vetvetiu të shfletohet.

Letër e padukshme

desha të shkruaj diçka
mes meje dhe qytetit të padukshëm
desha të udhëtoj
ajo letër e qetë
nëpër forma të përkryera të reve
do pyesësh
si është e mundur që i gjithë qyteti
të jetë i padukshëm
kjo është absurde
madje edhe për ty
do të thuash
por prapë , sidoqoftë një buf
ja tani pikërisht
shndërrohet në portret ere
i cili ndan qytetin
në rrokje tronditëse
aq më shumë që bufi
kulmi i një ndërtese të padukshme
ku unë ende jetoj
poeti yt
i cili to shkruan gjëra të padukshme
në atë qytet
që pa nda na ik
dhe na i kufizon sytë
Çarli*
____________
Çarli *( Çarli Çaplin)- nga libri im: Stop Çarli

Poezia

kjo pasqyrë

është më e lëmuara
faqe e rruar
ku
mjekra e kohës
nuk rritet më
andaj
kujdes
mos
të trishtoj
kur
para saj
qëndron

@  Përktheu Fahredin Shehu

Once I was a Jew

Do you understand how heart
                           -might squeeze
The entire blood it possessed?  While
Juvenile breath could still warm
The mystical indifference of the senile
The coldness of the snake curved
Over the bent backspin

.............................




Ann Arbor Review, USA

Power Poetry- Fahredin Shehu

Power Poetry

http://www.powerpoetry.org/poems/sorbet-divine

http://www.powerpoetry.org/poems/marriage

http://www.powerpoetry.org/poet/Fahredin/poems

Kosova

Gurët e paluar

Vathë arri me gurë ametisti

Nën mozaikun me motive Ouroborus

Dhe pjergulle te përdredhur gjarpëruese

Në shtylla mermeri të rrëmbyera

Të dërguara në Korinth

　

Nënë e përlotur me foshnjen e rrëmbyer

Barbarët na shikonin si veten

Ja se s’bën të jeshë ndryshe

Nën vorbullën gëllëtitëse apetitesh të sëmuara

　

Një vulë mesingu stampon

Dyllin e përgjakur përplot hemeoglobinë

Në pergamen prej lëkure dardane

Dhe kallinjë të praruar me shfryrje lulekuqesh si yje

Në natën e bekuar

　

Dhimbja flet me rrokje tallase

Nga gërsheta baladash të shprishura

Ti nuk zvoglohesh si hija anash diellit

Edhe këtu dashurohej si në Veronën e Shëkspirit

Edhe këtu heshtja si rrëshirë okupon

Mbetjet mortore të të dashuruarve

　

Tash kremtohet frymëmarrja

Hija të rritet përtej madhësisë shpirtërore

Frymëmarrja e lirë si prurje shiu të bollshëm

Tokën ta bojëdis me të gjelbërtën e bekuar

Çupëzat dhe djelmoshat sy-gentiane

Dhe aromë nga gjethet e Farsikës

　

Ja se endemit jemi në trungun human

Bosh nga urrejtja dhe kreshmuar nga ekspansioni i sëmurë

Një popullacion monumentesh humane

　

Ja se krenaria si uji peshkun nuk na mbyt

Ja se jemi mirënjohës për bekime

Të miqëve

Të afërm

Xhubran Halil Xhubran "KRAHËT E THYER"

 

Xhubran Halil Xhubran

KRAHËT E THYER

Titulli në origjinal:

الأجنحة المتكسّرة

Përktheu nga arabishtja:

MA Jahja Hondozi

Jo se vepra e Xhubranit është e panjohur në tërësi për një pjesë të lexuesve, veçmas në radhët e atyre, të cilët vetë shkruajnë, por kritika jonë, asnjëherë nuk ka dhënë një vështrim domethënës, për këtë autor botëror, kundruall përkthimit të pakët, për një shpërndarje më masive të veprës së tij. Kjo, ndoshta për shkak të paragjykimeve të shumta, por edhe se veprat e tij kanë një ndjeshmëri më mistike, andaj nënkuptohet, meqë neve na mungojnë njerëz me përgatitje të tillë.

Kujtojmë se, vepra e Xhubranit është e përkthyer në Shqip: Nehat S. Hoxha Rilindja, “Jezusi, biri i njeriut”, Kuvendi françeskan Gjakovë, në përkthim të P. Lorenci, “Profeti”, Toena, Tiranë, në përkthimin e M. Rakipaj, gjë që mund të duket pak, krahasuar me rëndësinë, të cilën e ka opusi i tij, si letrar ashtu edhe ai aplikativ, sepse vetëm Profeti është përkthyer në mbi dyzet gjuhë botërore dhe konsiderohet libri i katërt në botë për kah përhapja dhe lexueshmëria, ndërsa, ai si poet konsiderohet, pas Shekspirit dhe Lao Tze-s, poeti i tretë më i lexuar i të gjitha kohërave, andaj konkludimi se asnjëherë nuk është bë analiza e duhur e veprës së tij, është shumë i drejtë.

Dr. Suheil Bushrui nga Instituti për hulumtimin e veprës së Xhubranit, pranë Universiteti Maryland në SHBA, ka përgatitur një libër të jashtëzakonshëm në mbi 372 faqe lidhur me veprën e Xhubranit, respektivisht biografinë e plotë të tij dhe libri titullohet  “Kahlil Gibran, Man and Poet”[1]. Shpesh edhe emri i tij është shkruar si Khalil, Kahlil, dhe tek ne Halil dhe dallimet mes Gibran dhe Xhubran, kurse emri i plote i tij është Xhubran Halil Xhubran. Gjë që sugjerohet për ta kuptuar më mirë lëvizjen e tij nga lindja në SHBA, përkrahjen që e gjen nga Znj. Marry Elizabeth Haskel, pastaj edhe përkrahja nga një mike tjetër Barbara Young, e cila i kushton një libër të tërë biografik, This Man from Lebanon[2] , jeta e tij dyvjeçare në Paris në klasën e artistit të famshëm Auguste Rodin, ndikimet e filozofisë së William Blake dhe Friedrich Nietzsche, në njërën anë  dhe nga Ibn Sina, Ibn Rushd, Al Ghazali në anën tjetër, e kompletoi tendencën e tij artistike dhe filozofike, e kështu me radhë. 

Veprat e Xhubranit, të cilat karakterizohen me begati leksiku, ndjeshmëri transcendentale dhe lirikë të artikuluar në mënyrë të çiltër, gjë që kjo e fundit e popullarizoi shumë, (sepse flet me gjuhën e popullit), janë mesazhe sa artistike- shpirtërore po aq edhe të kësaj bote, deri te ato politike. Veprat e tij janë si vijon:

Nimfat e luginës, 1906, Shpirtrat rebelë, 1908, Krahët e thyer, 1912, Lot dhe buzëqeshje, 1914, Procesione, 1919, Stuhitë, 1920, janë shkruar në gjuhën arabe, kurse: I marri, 1918, Paraardhësi,1920,  Profeti, 1923, Rëra dhe shkuma, 1926, Mbretëria e imagjinatës, 1927, Jezusi, biri i njeriut, 1928, Zotët e tokës, 1931, Endacaku, 1932) dhe Kopshti i profetit, 1933, janë veprat e tij të shkruara në gjuhën Angleze.

Vepra Krahët e thyer është novelë autobiografike, e cila flet për dashurinë e parë të autorit. Ajo është rrëfim romantik i një djaloshi dhe një vajze, të cilët i lidh dashuria platonike, (larg nga kënaqësitë fizike).

Heroi i romanit është një djalosh 18 vjeçar, i cili rrëfen tregimin e dashurisë së tij, si një ndjenjë e shenjtë dhe e papërsëritur, të cilën e përjetoi në lidhje me një vajzë, Selma Kerame.  Kjo vajzë, ndërkaq, fejohet dhe martohet me një person tjetër të pasur, duke iu nënshtruar kështu pa vullnetin e saj, ligjeve dhe traditave të kohës. Autori flet në vetën e parë.

Vepra është edhe një tregim ku autori nëpërmjet fatit të heroinës,  akuzon shoqërinë patriarkale, viktimë e së cilës ishte Selma Kerame.

Meqë një recension si ky nuk lejon që të hyhet në detaje për të analizuar së paku një vepër të tij ashtu si e meriton ajo, konsiderojmë se, përkthimi i M.A. Jahja Hondozit i veprës Krahët e thyer, botuar më 1912, është më se i mirëseardhur për lexuesin tonë, gjithmonë duke pas parasysh se neve në përgjithësi na mungojnë përkthimet letrare dhe përkthimi i kësaj vepre duhet të paraqes eveniment të rëndësishëm kulturor, posaçërisht në Kosovë. E mos të flasim për vështirësitë, të cilat i has përkthyesi gjatë punës së tij andaj vetëm ai, i cili merret me përkthime e veçmas me përkthimin e poezisë e kupton vështirësinë dhe “frikën e të shkruarit”, siç thotë Jacques Derrida, respektivisht kapërcimi në një territor të ri të pazbuluar.

Lexuesit tonë i ofrohet një libër i cili e zbulon një botë krejt të re letrare, filozofike dhe shpirtërore.

Personalisht, sa herë kam lexuar një rresht të Xhubranit, në gjuhën Kroate, Serbe Angleze, Shqipe etj., sikur çdoherë më ka prekur gishti suptil i rrezes së ndritshme të shpirtit të Xhubranit, dhe asnjëherë nuk më ka lënë indiferent dhe konkuldoj; “Secili që ka ndjeshmërinë e një fëmije, assesi nuk mund e të mos i dridhet zemra, nga fjala e shkruar në këtë mënyrë dhe e cila, guron nga kroi hyjnor”.

Ne, nuk mjafton vetëm ta falënderojmë përkthyesin për punën e lodhshme, por duhet ta promovojmë në këtë mënyrë një lloj të tillë të artit, i cili më (falë këtij përkthimi), nuk është larg nesh.

Fahredin Shehu

Tetor 2011, Prishtinë

---

[1] Halil Xhubran, Njeri dhe Poet.

[2] Ky njeri nga Libani, 1945

Mbet Ihsan nga Fahredin Shehu; Shqip- Gjuhë Rome;- nga Kujtim Paçaku

Mbet Ihsan

Edhe sot loti ma bojdis kët
Vuxhut t'padukshëm pej njerzie
Prap flakë xhani kall
Hallkun e t'Madhnueshmit
Tahret shpirtit q'i ban për nime

Nji semavat me yje shoh
Kur bie shiu duan tek ma çon hedije
Në dallgat e kangës s'melaqeve shkon
Te Ruhi i paç t'i diftoj
Mexhlisit t'NUN-it e ta knaq
Se ktu pos dashnisë ilaç tjetër ska
Dhe sytë qi shohin hyri
Erandin gjylsoj në secillën zemër

Secilla dor jep veç nga vetja
Si dashni e amsheshme
Me Allahin dhe për Të

Tevona vazhdon me mbet insan
Tevona vazhdon me mbet ihsan

Aćhov Ihsani

Ini adive i asvaj makhela akava

Bidikhlo vu3uti e manuśendar

Palem  i iloski jag tharela

E Barikanipnaske Halko

Ilosko tahreti so ćaćhes adikarla.

Jekh semavato e ćehreneencar dikhava

Kana dela brśind mangna te bićhalen hedija

Ano gilenge melaikane dalge 3ana

Ko suzzo ruho te mothavav

NUN-esko me3lisi te lośakarol

So akate kamipnastar aver aver ilaći nanaj

Thaj o jakha so dikhna laćhipen

I sung luludikarava ano sakova ilo

Sakova vast dela kororo peske

Sar mulikano kamipen

E Allahosa thaj vaś Oleske

Pal odova aćhola te ovol  palem insani

Pal odova aćhola te ovol  palem ihsani

© Fahredin Shehu

© Përkthimit, Kujtim Paçaku

Rrapi i Prizrenit"- Poezi nga Salajdin Krasniqi- recension- Fahredin Shehu

Rrapi i Prizrenit

Salajdin Krasniqi

Fahredin Shehu

24, nëntor 2012, Prizren

Janë dy vende në Kosovë ku nuk mund të shkruaj poezi: Prishtina se nuk ka asgjë që mund të të frymëzoj dhe të të ofroj një çast kreativ poetik dhe Prizreni, se është tepër poetik dhe druan se duke u përpjekur të frymëzohesh, e humb gjithë poetikën që e bart me vete ky qytet, ndër shekuj. Jam shumë subjektiv lidhur me Prizrenin, sepse nuk jam i prizrenit, por e kam një hise këtu. Dhe sa herë vi e shikoj ndryshe dhe kam frikë mos të më ik ndonjë gjë.

Për Selajdin Krasniqin situata natyrisht se ndryshon. Ai na rrëfen edhe atë që ne si vrojtues nuk jemi në gjendje ta perceptojmë.

Po më lejohet ta krahasoj Prizrenin me ndonjë qytet në botë, ideja e parë që më vie në kokë është Jerusalemi, me gjithë magjinë, historinë dhe sinqeritetin e manifestimit të qytetarisë, derisa Vushtrria dhe Rahoveci më duken si Hebroni, ku duhet të hulumtosh misterin e lashtësisë.

Dhe një krahasim tjetër është që sapo përmendet rrapi i prizrenit mua më kujtohet rrapi mbi 900 vjeçar në Uludag të Bursës në Turqi. Natyrisht e gjithë kjo e ka edhe një histori dhe këtë autori na e shfaq në një libër të ilustruar, dhe kisha thënë të rëndë, një Lament, një Matem i natës. Për një qytet ku u lind, ku u rrit dhe ku u poç si krijues, e  ku shfytyrohet çdo ditë e më shumë nga armiqtë e tij, qofshin ata okupator të huaj apo injorantët me mungesë totale të ndjeshmërisë dhe qytetarisë e që fatkeqësisht janë nga ne.

Përmes këtij libri më zbulohet një Prizren i begatë, begatia e të cilit pamëshirshëm shkartohet nga brejtësit të cilët identitetin e kuptojnë vetëm si substancë amorfe dhe me të drejtën absolute të tyre që ta modelojnë sipas kandarit të vet.

Jam shumë i sigurt se ata që pinë kafe buzë Bistricës dhe e shfletojnë librin do të përpiqen të gjejnë edhe mangësitë se gjoja këtë dhe atë nuk e paska thënë autori. Ua kisha falur po ta kishin bërë ata një libër së paku të ngjashëm me këtë. Fatkeqësisht jo. Çdo herë ai që e kullon politikën në kafe është më i mençur se burrë- shteti dhe çdoherë ai që as gishtin e vogël nuk e lëviz i gjen dobësitë atij që punon, Këtë e tha Nietzsche jo unë.

Po i kthehem vargut, i cili i tëri mund të rezymohet në Lament. Lament për vite të shkuara, Lament për njerëz, për objekte, për kujtesa, për harresa për të para dhe të papara, për të shkruara dhe të pashkruara etj.

Një varg i sinqertë, eksplodues, shprehje ekstreme e vajit dhe dashurisë, një kombinim delikat dhe filigranik emocionesh, plotë vërtetësi dhe mungesë mendjemadhësie.

Për atë që thash më lartë, poeti thotë:

“Të mençurit ndërtuan kroje, tiranët i shkatërruan, uji mbeti aty...” fq. 34.

Çdo gur kalldërmeje ruan kujtime, tempulli pagan, kisha, xhamia, teqe, secila rrugë e rrugicë, zejtarë, poetë, aktorë, e piktorë, ashik, priftë, hoxhë, e shejh, flamur,besëlidhje, kala qëndrese, kafe e çajtore, zeje e tregtarë, dogana e konsullatë, ujë e gjak, ura, shatërvani, krojet sahat- kulla, qepujkat e mbledhura nga pleq, gra e fëmijë, edhe qulli i përzier, edhe ahengjet dhe teferiqet që të gjithat madje të dukshme, gjysmë të dukshme dhe të padukshme, Ky është Prizreni i Poeti dhe jo vetëm i tij.

Ai thotë:

“Kalldrëmet e qepenat humbën pa ardhur frymëzimi

Të kaluarën tënde dua t’ia lë dhuratë brezit në vijim...”. fq. 45- kjo është sakrificë e poetit a nuk mjafton edhe kjo? Duke e pritur frymëzimin...

“Shekuj me radhë të pushtuan, të shtrinë për dhe

Derisa fjala e Zotit lindi fuqinë dhe zbriti mbi ne”- fq 48.

Në Stamboll e Isfahan bilbili i këndonte trëndafilit duke ia rrëfyer misterin, në Prizren dhe vetëm këtu, bilbili i këndon Zambakut dhe ehoja e Ashik Junusit të vargu

“Ti me mua para e pas meje, askënd s’e lëshon në ecje

Nw përjetësi o Salajdin kanë për të të sharë në heshtje”

Dhe te vargjet:

‘Tani nuk e lë ahengun e Marashit, as zogjtë e Bylbylderës

As erën e  dikurshme të simiteve dhe bukës së furrës...”- fq. 78

Aferin!!!!!

Nostalgji e Mallim.

Ju faleminderit që ma dhatë mundësinë që edhe un të shkruaj për Prizrenin.